Tag Archives: congress

Did Rahul Gandhi book ticket to Bangkok on June 5, 2024, the day after poll results? Fact Check

ఎన్నికల ఫలితాలను ప్రకటించిన వెంటనే జూన్ 5న కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ దేశం విడిచి వెళ్ళిపోతున్నారా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన./Claim: ఎన్నికల ఫలితాల మరుసటి రోజే రాహుల్ గాంధీ జూన్ 5, 2024న బ్యాంకాక్‌కి టికెట్ బుక్ చేసుకొని దేశం వదిలి వెళ్ళిపోతున్నారనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. టిక్కెట్ మార్ఫింగ్ చేసి,డిజిటల్‌గా మార్చబడింది మరియు ఎయిర్‌లైన్స్ ఉపయోగించే PDF417 బార్‌కోడ్ లేదు.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు–

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు:

భారతదేశంలో అధికార భారతీయ జనతా పార్టీకి భారీ మెజారిటీ వస్తుందని ఎగ్జిట్ పోల్స్ అంచనా వేసిన వెంటనే కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ పేరు మీద ఉన్న విస్తారా ఫ్లైట్ బోర్డింగ్ పాస్ ఒకటి సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అయింది.

జూన్ 4, 2024న అధికారికంగా కౌంటింగ్ మరియు ఎన్నికల ఫలితాలను ప్రకటించిన వెంటనే జూన్ 5న కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ దేశం విడిచి వెళుతున్నారని వాదన చేయబడింది. బోర్డింగ్ పాస్‌లో టికెట్ హోల్డర్‌గా రాహుల్ గాంధీ పేరు మరియు భారతదేశం నుండి థాయ్‌లాండ్‌లోని బ్యాంకాక్‌కి జూన్ 5, 2024 నాటి ప్రయాణ తేదీని ఉన్నట్లు పేర్కొని ఉంది.

FACT-CHECK

Digiteye India బృందం తమ WhatsApp టిప్‌లైన్‌లో అభ్యర్ధనను అందుకొని, వాస్తవ పరిశీలన కోసం మొదట ఇమేజ్/చిత్రంపై Google రివర్స్ ఇమేజ్ శోధనను నిర్వహించగా,అది పాత చిత్రమని, డిజిటల్‌గా మార్చబడినట్లు గుర్తించాము.ఒకే బోర్డింగ్ పాస్‌లో 2 వేర్వేరు విమాన నంబర్‌లు ఉన్నాయి. చిత్రం 1D బార్‌కోడ్‌ను కలిగి ఉంది, అయితే ఎయిర్‌లైన్ PDF417 బార్‌కోడ్‌ను ఉపయోగిస్తుంది.

ప్రయాణీకుల చివరి పేరు ఎల్లప్పుడూ మొదట వ్రాయబడుతుంది, కానీ ఈ చిత్రంలో, మొదటి పేరు మొదట వ్రాయబడుతుంది.ముందు గాంధీ, ఆ తర్వాత రాహుల్ అని ఉండాలి. బోర్డింగ్ పాస్‌లో రెండు వేర్వేరు ఫ్లైట్ నంబర్లను (సంఖ్యలు) — ‘UK121’ అని ఒక చోట మరియు ‘UK115’ అని కౌంటర్‌ఫాయిల్‌లో చూపుతోంది.

మేము టిక్కెట్‌కి సంబంధించిన చిత్రాన్ని తీసుకొని Google రివర్స్ ఇమేజ్ సెర్చ్‌లో సెర్చ్ చేయగా, టికెట్ ఇమేజ్/చిత్రం వాస్తవానికి 2019 ఆగస్టు 9న ఢిల్లీ విమానాశ్రయం నుండి సింగపూర్‌కి విస్తారా అంతర్జాతీయ విమానం ఎక్కిన అజయ్ అవతానీ ద్వారా పోస్ట్ చేయబడిందని మేము గమనించాము.  ‘లైవ్ ఫ్రమ్ ఎ లాంజ్‘ అనే వెబ్‌సైట్ ప్రచురించిన కథనంలో అతను ఈ చిత్రాన్ని ఉపయోగించారు.

అందువలన, కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ జూన్ 5, 2024న బ్యాంకాక్‌కు వెళ్లేందుకు తను టిక్కెట్‌ను బుక్ చేసుకున్నారని తప్పుడు వాదన చేయడానికి చిత్రం మార్చి చూపించబడింది. కాబట్టి ఈ వార్తలో ఎలాంటి నిజం లేదు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

అనేక దేశాలు భారతదేశం నుండి పండ్లు మరియు కూరగాయల దిగుమతులను నిషేధించాయా? వాస్తవ పరిశీలన

రేపటి నుంచి ఉచిత విద్యుత్ సబ్సిడీ ఆగిపోతుందని ఢిల్లీ మంత్రి అతిషి వెల్లడించారా? వాస్తవ పరిశీలన

రాహుల్ గాంధీ బహిరంగ సభల్లో భారత రాజ్యాంగానికి బదులు చైనా రాజ్యాంగం కాపీని తీసుకువెళుతున్నారా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: రాహుల్ గాంధీ బహిరంగ సభల్లో భారత రాజ్యాంగానికి బదులు చైనా రాజ్యాంగం కాపీని ప్రదర్శిస్తూ కనిపిస్తున్నారనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన.రాహుల్ గాంధీ చైనా రాజ్యాంగాన్ని కాకుండా గోపాల్ శంకరనారాయణన్ (EBC ద్వారా ప్రచురించబడింది) వ్రాసిన భారత రాజ్యాంగంతో (కోటు పాకెట్ పుస్తకం) కనిపిస్తున్నారు.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు

Fact Check వివరాలు:

ఇటీవల అనేక ర్యాలీలలో కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ భారత రాజ్యాంగం యొక్క ఎరుపు రంగు కాపీని ప్రదర్శిస్తూ కనిపిస్తుండంతో,అతని ప్రత్యర్థులు ఆ కాపీ చైనా రాజ్యాంగం కాపీ అని, భారత రాజ్యాంగం కాదని పేర్కొనడం జరిగింది.

అస్సాం ముఖ్యమంత్రి హిమంత బిస్వాస్ శర్మ పోస్ట్ చేసిన దావాను క్రింద చూడండి:

భారత రాజ్యాంగం కవర్ నీలం రంగులో ఉంది. చైనా రాజ్యాంగం కవర్ ఎరుపు రంగులో ఉంది. రాహుల్ చైనా రాజ్యాంగాన్ని ప్రదర్శిస్తూ కనిపిస్తున్నారా? ధృవీకరించవలసిన అవసరం ఉంది.

“రాహుల్ తన సమావేశాలకు హాజరయ్యే ప్రజలకు ఎరుపు రంగులో ఉన్న చైనా రాజ్యాంగాన్ని ప్రదర్శిస్తున్నారు.నీలి రంగులో ఉన్న మన రాజ్యాంగం, ‘రాష్ట్ర విధాన నిర్దేశక సూత్రాలు’ అనే అధ్యాయాన్ని కలిగి ఉంది.ఈ అధ్యాయం మన దేశంలో యూనిఫాం సివిల్ కోడ్‌ని అమలు చేయడం ఒక విధి అని సూచిస్తుంది.దీన్ని ఇప్పుడు రాహుల్ వ్యతిరేకిస్తున్నారు.అందుకే అతని చేతిలో ఉన్న రాజ్యాంగం తప్పనిసరిగా చైనాదేనని నేను ఖచ్చితంగా భావిస్తున్నానని”ఆయన మరుసటి రోజు,మే 18, 2024న సమర్ధించుకున్నారు.

పైన ట్వీట్‌లో చూసినట్లుగా, ఎరుపు రంగు కవర్‌తో ఉన్న చైనా రాజ్యాంగం మరియు మరొకటి నీలం రంగు కవర్‌తో ఉన్న భారత రాజ్యాంగం చూడవచ్చు.ఈ ట్వీట్ వైరల్‌గా మారి సోషల్ మీడియాలో చర్చకు దారితీసింది.

FACT-CHECK

తన ఇటీవలి బహిరంగ ర్యాలీలన్నింటిలో, రాహుల్ గాంధీ ఎరుపు రంగు కవర్‌తో ఉన్న పుస్తకంతో కనిపించారు.భారతదేశంలోని బడుగు బలహీన వర్గాల ప్రజలకు రిజర్వేషన్లు కల్పించడంతో పాటు,ఒకే విధమైన ప్రాథమిక హక్కులతో పేదలు మరియు ధనికుల మధ్య సమానత్వాన్ని నిర్ధారించిన రాజ్యాంగం యొక్క ప్రాముఖ్యతను ఆయన నొక్కి చెప్పారు.మేము పుస్తకాన్ని నిశితంగా పరిశీలించినప్పుడు, ఎరుపు కాపీపై “భారత రాజ్యాంగం” అని స్పష్టంగా వ్రాయబడిందని మేము గ్రహించాము.Digiteye బృందం పుస్తకాన్ని నిశితంగా పరిశీలించినప్పుడు,ఎరుపురంగు కాపీపై “భారత రాజ్యాంగం” అని స్పష్టంగా వ్రాయబడిందని మేము గమనించాము.

ఆంగ్లంలో మరియు చేతితో వ్రాసిన అసలు భారత రాజ్యాంగం ఇక్కడ చూడవచ్చు:

అయితే, ఎరుపు రంగు కవర్‌తో ఉన్న భారత రాజ్యాంగం పుస్తకం, గోపాల్ శంకరనారాయణన్ వ్రాసిన ‘కాన్‌స్టిట్యూషన్ ఆఫ్ ఇండియా (కోట్ పాకెట్ ఎడిషన్)’ అనే ప్రత్యేక సంచికను ఈస్టర్న్ బుక్ కంపెనీ (EBC) ప్రచురించింది, ఇది EBC వెబ్‌స్టోర్‌లో మరియు అమెజాన్ ఆన్‌లైన్ షాపింగ్ లో కూడా అందుబాటులో ఉంది:

కావున,రాహుల్ గాంధీ బహిరంగ సభల్లో ప్రదర్శిస్తున్న కాపీ,గోపాల్ శంకరనారాయణన్ వ్రాసిన EBC ఎడిషనని తెలుస్తుంది.
చైనీస్ రాజ్యాంగం కూడా ఎరుపు రంగులో కనిపిస్తుంది, కానీ కవర్ పైన అక్షరాలు దివువన ఉండడం చూడవచ్చు.

కాబట్టి, ఈ వాదన తప్పుడు వాదన.
మరి కొన్ని Fact Checks:

రాహుల్ గాంధీ కాంగ్రెస్ కార్యకర్తకు కుక్క బిస్కెట్ ఇచ్చారా?; వాస్తవ పరిశీలన
కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ దివ్యాంగ వ్యక్తితో కరచాలనం చేస్తూ కనిపించే వీడియో, తప్పు దారి పట్టించే ప్రయత్నం. వాస్తవ పరిశీలన

మోదీ మళ్లీ ప్రధాని అవుతారని రాహుల్ గాంధీ చెప్పారా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim:మోదీ మళ్లీ ప్రధాని అవుతారని రాహుల్ గాంధీ చెప్పారనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: ఈ వాదన తప్పు. రాహుల్ గాంధీ ‘మోదీ మళ్లీ ప్రధాని అవుతారని’ చెపుతున్నట్లుగా ఆయన గొంతు/వాయిస్ మార్చబడింది.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు:

నరేంద్ర మోడీ మళ్లీ భారత ప్రధాని కాబోతున్నారని ప్రతిపక్ష కాంగ్రెస్ పార్టీ అధినేత రాహుల్ గాంధీ బహిరంగ ర్యాలీలో చెప్పినట్లుగా వాట్సాప్‌లో సంచలనాత్మక వీడియో షేర్ చేయబడుతోంది.దిగువ చూపిన విధంగా ఇది Xలో కూడా షేర్ చేయబడింది:

FACT-CHECK

మొత్తం ఏడు దశలలో నాలుగు దశల లోక్‌సభ ఎన్నికలు జరిగిన తర్వాత ఇది సంచలనం కావడంతో Digiteye India టీమ్ ఈ పోస్ట్ యొక్క వాస్తవ పరిశీలన చేపట్టింది.

మొదట, కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ మోదీకి అనుకూలంగా మాట్లాడటం అసంభవం మరియు అహేతుకం. రెండవది,పెదవి-సమకాలీకరణ దృశ్యం భిన్నంగా కనిపిస్తుండడంతో,ఇది వాయిస్ ట్రాక్ మార్చబడిందని సూచిస్తుంది.ఇంకా,మేము ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ (INC) అధికారిక వెబ్‌సైట్ మరియు ట్విట్టర్‌లోని సోషల్ మీడియా హ్యాండిల్‌ను పరిశీలించాము.

ఈ వీడియోకు ప్రతిస్పందనగా, INCఈ వాదనను వెంటనే ఖండించింది మరియు ఇక్కడ చూసినట్లుగా వీడియో యొక్క నకిలీ మరియు నిజమైన వీడియోను అందుబాటులో ఉంచింది.

ఇంకా, INC ఇలా పేర్కొంది,  “डूबती हुई BJP और नरेंद्र मोदी की फेक न्यूज फैक्ट्री को अब फेक वीडियो का ही सहारा है। आदतन राहुल गांधी जी के भाषण को कांट-छांटकर झूठा वीडियो बनाया और फिर रंगे हाथों पकड़े गए। आप खुद देख लें  [తెలుగులో అనువాదం:మునిగిపోతున్న బీజేపీ మరియు నరేంద్ర మోదీ ఫేక్ న్యూస్ ఫ్యాక్టరీ ఇప్పుడు కేవలం ఫేక్ వీడియోలపైనే ఆధారపడాల్సి వస్తోంది. అలవాటు ప్రకారం రాహుల్ గాంధీ ప్రసంగాన్ని ఎడిట్ చేసి ఫేక్ వీడియో చేసి రెడ్ హ్యాండెడ్ గా పట్టుబడ్డారు.మీరే స్వయంగా చూడవచ్చు.👇”.]

కాబట్టి, వీడియో వాదన/దావా పూర్తిగా తప్పు.

మరి కొన్ని Fact checks:

కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టోలో వారసత్వ పన్ను గురించి ప్రస్తావించారా? వాస్తవ పరిశీలన

భారత కూటమికి రికార్డు స్థాయిలో ఓటు వేసినందుకు ప్రజలకు ప్రధాని మోదీ ధన్యవాదాలు తెలిపారా? వాస్తవ పరిశీలన


					

కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టోలో వారసత్వ పన్ను గురించి ప్రస్తావించారా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: అధికారంలోకి వస్తే వారసత్వ పన్నును అమలు చేస్తామని కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టో హామీ ఇచ్చిందనేది వాదన/దావా.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టోలో వారసత్వ పన్నును అమలు చేసే ప్రణాళిక గురించి ప్రస్తావించలేదు.ఈ పన్నుగురించి విదేశాలలో ఉన్న కాంగ్రెస్ నాయకుడు శామ్ పిట్రోడా ఒక ఇంటర్వ్యూలో ప్రస్తావించారు మరియు అతను అమెరికాలో పన్నుల గురించి ఒక ఉదాహరణ ఇస్తున్నట్లు కూడా స్పష్టం చేశారు.కాంగ్రెస్ పార్టీ ఈ వాదనను పార్టీ ప్రణాళిక కాదని కొట్టిపారేసింది.

రేటింగ్: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

Fact Check వివరాలు:

లోక్‌సభ ఎన్నికల ప్రచారం వేడెక్కుతున్న తరుణంలో,రెండు జాతీయ పార్టీలు — బిజెపి మరియు కాంగ్రెస్ మధ్య మాటల యుద్ధం, కాంగ్రెస్ వాగ్దానం చేసిన సంపద పునర్విభజనపై విచిత్రమైన మలుపు తిరిగింది. వార్తా సంస్థ ANIకి ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో ఇండియన్ ఓవర్సీస్ కాంగ్రెస్ ఛైర్మన్ శామ్ పిట్రోడా “యుఎస్‌లో వారసత్వపు పన్ను” గురించి ప్రస్తావించినప్పుడు,ఈ అంశానికి ఆజ్యం పోసింది.

సాధారణంగా, మరణించిన వ్యక్తి యొక్క ఆస్తులు/సంపదపై వారసత్వపు పన్ను విధించబడుతుంది, అది వారి వారసుల మధ్య పంపిణీ చేయబడుతుంది. జపాన్, అమెరికా మరియు ఫ్రాన్స్ వంటి అనేక దేశాలు అటువంటి పన్నును విధిస్తున్నాయి.

అయితే,భారతదేశంలో వ్యతిరేకులు కూడా ఇలాంటి పన్నుకు అభ్యంతరం చెప్పినప్పుడు, సోషల్ మీడియాలో ఒక్కసారిగా ఇది ఊపందుకుంది. అనేక మీమ్‌లు, వార్తా నివేదికలు, టీవీ చర్చలు ఈ సమస్యను ప్రసారం చేయడంతో ప్రతి వార్తా ఛానెల్‌లో ఇవి ముఖ్యాంశాలుగా మారాయి.

Digiteye India బృందం WhatsApp టిప్‌లైన్‌లో దీని గురించి అభ్యర్ధనను అందుకొని పరిశీలించగా, ఈ సమస్యపై కొన్ని క్లెయిమ్‌లను ఇక్కడ మరియు ఇక్కడ గమనించాము.

FACT CHECK

మొదట, మేము కాంగ్రెస్ మ్యానిఫెస్టోను పరిశీలించగా,  కాంగ్రెస్ “న్యాయ పాత్ర” అనే డాక్యుమెంట్‌లో వారసత్వపు పన్ను లేదా దానికి సంబంధించిన చర్య గురించి ప్రస్తావించలేదు.  ‘పన్ను మరియు పన్ను సంస్కరణలు’ సెక్షన్‌ కింద, కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టోలో ప్రత్యక్ష పన్నుల కోడ్ అమలు చేయడం, ఏంజెల్ పన్ను తొలగింపు, వ్యక్తులు మరియు భాగస్వామ్య సంస్థల యాజమాన్యంలోని MSMEలపై పన్ను భారాన్ని తగ్గించడం మరియు GST కౌన్సిల్‌ను పునఃరూపకల్పన చేయడం వంటివి ప్రస్తావించబడ్డాయి.

“వివాహం, వారసత్వం, దత్తత, సంరక్షకత్వం మొదలైన విషయాలలో స్త్రీ మరియు పురుషులకు సమాన హక్కులు ఉండాలి” అని పార్టీ వాగ్దానం చేసినప్పుడు “వారసత్వం” అనే పదం మహిళా సాధికారత అనే దృష్టికోణం నుంచీ సూచించబడింది. మేము(పార్టీ) అన్ని చట్టాలను సమీక్షిస్తాము మరియు స్త్రీ పురుషుల మధ్య సమానత్వాన్ని నిర్ధారిస్తాము. కాబట్టి, దీనికి వారసత్వపు పన్నుతో సంబంధం లేదు.

తర్వాత, మేము శామ్ పిట్రోడా యొక్క ANI ఇంటర్వ్యూని పరిశీలించగా, అక్కడ అతను అమెరికాలోని వారసత్వపు పన్నును గురించి ప్రస్తావించడం గమనించాము. “భారతదేశంలో వారసత్వ పన్నును కాంగ్రెస్ సమర్థిస్తున్నారా? అనే శీర్షికతో ఇంటర్వ్యూ యొక్క పూర్తి వీడియో ANI యూట్యూబ్ ఛానెల్‌లో అందుబాటులో ఉంది. ఈ ఇంటర్వ్యూలో సామ్ పిట్రోడా పెద్ద సూచనను ఇచ్చారు. దీన్ని ANI తన X హ్యాండిల్‌లో ఏప్రిల్ 24, 2024న ఇక్కడ షేర్ చేసింది:

ఈ ఇంటర్వ్యూలో,శామ్ పిట్రోడాని “దేశంలోని సంపదపై సర్వే గురించి కాంగ్రెస్ మ్యానిఫెస్టోలో చేసిన వాగ్దానాన్ని మరియు “ప్రజల మధ్య తిరిగి పంపిణీ చేసే కార్యక్రమం” గురించి అడిగారు.

అతని ప్రత్యుత్తరంలో, సామ్ పిట్రోడా ఇలా అన్నారు: “అమెరికాలో వారసత్వపు పన్ను ఉంది. ఉదాహరణకి ఒకరి వద్ద $100 మిలియన్ల విలువైన సంపద ఉందని అనుకుందాం మరియు అతను చనిపోయినప్పుడు అతను బహుశా 45% మాత్రమే తన పిల్లలకు బదిలీ చేయగలడు. మిగిలిన 55% ప్రభుత్వం తీసుకుంటుంది.ఇప్పుడు ఇది ఒక ఆసక్తికరమైన చట్టం. మీ తరంలో మీరు, సంపదను సంపాదించారు, మీరు ఇప్పుడు వెళ్లిపోతున్నారు, మీరు మీ సంపదను ప్రజల కోసం వదిలివేయాలి, మొత్తం కాదు, అందులో సగం, ఇది నాకు న్యాయంగానే అనిపిస్తుంది.భారతదేశంలో, మీకు అలా లేదు. ఎవరికైనా 10 బిలియన్ల సంపద ఉంటే మరియు అతను చనిపోతే, అతని పిల్లలకు 10 బిలియన్లు వస్తాయి, ప్రజలకు ఏమీ లభించదు. అందులో సగం మీకు అందుతుందని, అందులో సగం ప్రజలకు అందుతుందని చట్టం చెబుతోంది. (sic)”

“కాబట్టి ఇవి ప్రజలు చర్చించాల్సిన సమస్యలే.ఆఖరున ఎలాంటి తీర్మానం చేస్తారో నాకు తెలియదు కానీ సంపద పునఃపంపిణీ గురించి మాట్లాడేటప్పుడు, మేము కొత్త విధానాలు మరియు కొత్త కార్యక్రమాల గురించి,మరియు ఇది అతి ధనవంతుల ప్రయోజనాల కోసం కాకుండా ప్రజల ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని మాట్లాడుతున్నాము, (sic)” అని ఆయన చెప్పారు.

US నివాసిగా, శామ్ పిట్రోడా తన దేశంలో పన్నుగురించి ఒక ఉదాహరణ ఇస్తున్నారు, కానీ భారతదేశంలో అదే అమలు చేయాలని స్పష్టంగా ప్రతిపాదించటంలేదు.

ఈ ఇంటర్వ్యూపై బిజెపి నుండి విమర్శలు వచ్చినప్పుడు, శామ్ పిట్రోడా ఒక వివరణను జారీ చేసారు, “నేను టివిలో నా సంభాషణలో యుఎస్‌లో “యుఎస్ వారసత్వ పన్ను” ఉంటుందని సాధారణంగా ప్రస్తావించాను.నేను వాస్తవాలను ప్రస్తావించకూడదా? ప్రజలు చర్చించుకోవాల్సిన సమస్యలపై నేను మాట్లాడాను. దీనికి కాంగ్రెస్‌తో సహా ఏ పార్టీ విధానాలకి సంబంధం లేదు(sic).” ఆయన ఇంకా మాట్లాడుతూ, “55% తీసుకుంటామని ఎవరు చెప్పారు? భారతదేశంలో ఇలాంటివి చేయాలని ఎవరు చెప్పారు? బీజేపీ, మీడియా ఎందుకు భయపడుతున్నారు? అని ప్రశ్నించారు.(sic)”

కాంగ్రెస్ పార్టీ తన వంతుగా, ఈ సమస్య నుండి దూరంగా ఉంది.

కాంగ్రెస్ పార్టీకి అలాంటి ఆలోచన లేదని ఆ పార్టీ అధ్యక్షుడు మల్లికార్జున్ ఖర్గే స్పష్టం చేశారు. “రాజ్యాంగం ఉంది, మాకు అలాంటి ఉద్దేశ్యం లేదు. అతని ఆలోచనలను మా పై ఎందుకు రుద్దుతున్నారు? ఓట్ల కోసమే ఈ ఆటలన్నీ ఆడుతున్నాడు…””

కాంగ్రెస్ పార్టీ కమ్యూనికేషన్స్ ఇన్‌చార్జ్ జైరాం రమేష్ అదే విషయాన్ని పునరుద్ఘాటిస్తూ, “కాంగ్రెస్‌కు వారసత్వ పన్నును ప్రవేశపెట్టే ఆలోచన లేదు. వాస్తవానికి, ప్రధాన మంత్రి రాజీవ్ గాంధీ 1985లో ఎస్టేట్ డ్యూటీని రద్దు చేశారు.”

కాంగ్రెస్ నాయకుడు శశి థరూర్  ఇలా అన్నారు, “ఎవరి బంగారాన్ని తీసుకోవాలో మరియు మహిళల మంగళసూత్రాన్ని లాక్కోవాలని (కాంగ్రెస్ మ్యానిఫెస్టో) ఎక్కడా మాట్లాడలేదు… మేనిఫెస్టో కమిటీలో శామ్ పిట్రోడా లేరు.ఇది మా ఎజెండాలో భాగం కాదు…ఇది అతని వ్యక్తిగత అభిప్రాయం. మీరు ఇతరుల వ్యక్తిగత అభిప్రాయాన్ని తీసుకోలేరు మరియు అది కాంగ్రెస్ పార్టీ ఉద్దేశ్యం అని చెప్పలేరు.”

అందువల్ల, దావా తప్పుదారి పట్టించే విధంగా ఉంది మరియు ఇందులో నిజం లేదు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

వీడియోలో రాహుల్ గాంధీ తను కాంగ్రెస్ పార్టీకి రాజీనామా చేసిన ప్రకటనను చదువుతున్నారా?వాస్తవ పరిశీలన

బెంగళూరులో షాపుల సైన్ బోర్డులు కాషాయ రంగులో ఉంటె వాటిని బెంగళూరు పౌర సంస్థ(BBMP) తొలగిస్తోందా? వాస్తవ పరిశీలన

 

 

భారత కూటమికి రికార్డు స్థాయిలో ఓటు వేసినందుకు ప్రజలకు ప్రధాని మోదీ ధన్యవాదాలు తెలిపారా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: ఏప్రిల్ 19, 2024న మొదటి దశ పోలింగ్ తర్వాత, రికార్డు సంఖ్యలో INDIA (కూటమి)కి ఓటు వేసిన ప్రజలకు ప్రధాని మోదీ ధన్యవాదాలు తెలిపారనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: ఈ వాదన/దావా తప్పు. NDAకు రికార్డు సంఖ్యలో ఓటు వేసినందుకు ప్రజలకు ప్రధాని మోదీ మొదట ధన్యవాదాలు తెలిపారు. కాని ఆయన INDIA (కూటమి)కి ఓటు వేసినందుకు ధన్యవాదాలు తెలుపుతున్నట్లు ట్వీట్ మార్చబడింది.

రేటింగ్: తప్పు దోవ పట్టించే ప్రయత్నం —

ఏప్రిల్ 19, 2024న లోక్‌సభ ఎన్నికలకు మొదటి దశ పోలింగ్ జరిగిన తర్వాత , రికార్డు సంఖ్యలో INDIA (కూటమి)కు ఓటు వేసినందుకు ప్రజలకు కృతజ్ఞతలు తెలుపుతున్నట్లు ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ పేరుతో స్క్రీన్‌షాట్ షేర్ చేయబడుతోంది.

స్క్రీన్‌షాట్‌ జత చేసి ఉన్న అనేక వాదనలు కనిపించాయి. ఒక వినియోగదారు ఇలా అన్నారు: “మోదీ జీకి ఎగ్జిట్ పోల్ సంఖ్యలు అందినవి, దేశవ్యాప్తంగా ప్రజలు NDAకి వ్యతిరేకంగా రికార్డు సంఖ్యలో ఓటు వేశారని ఇవి సూచిస్తున్నాయి. ఈ ఎన్నికలు NDAకి కఠినంగా మారబోతున్నాయి.”

 

FACT-CHECK

మోడీ తన నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ (NDA) తరపున ప్రజలకు కృతజ్ఞతలు తెలపాలి కానీ అందుకు భిన్నంగా INDIA (కూటమి)ను పేర్కొనడం వలన, మేము దానిని వాస్తవ పరిశీలన కోసం తీసుకున్నాము మరియు NDA స్థానంలో INDIA (కూటమి) చూపించడానికి స్క్రీన్‌షాట్ మార్చబడిందని తెలుసుకున్నాము. ప్రధాని మోదీ చేసిన అసలు ట్వీట్ దిగువన చూడవచ్చు:

“మొదటి దశ ఎన్నికలకు అద్భుతమైన స్పందన! ఈరోజు ఓటు వేసిన వారందరికీ ధన్యవాదాలు. నేటి ఓటింగ్ నుండి అద్భుతమైన ఫీడ్ బాక్ అందినది. భారతదేశం అంతటా ప్రజలు రికార్డు సంఖ్యలో NDAకి ఓటు వేస్తున్నట్లు స్పష్టమవుతోంది.”

పైన చూపిన స్క్రీన్‌షాట్ ప్రకారం ఇది INDIA (కూటమి) అని కాకుండా NDA అని స్పష్టమవుతోంది. కావున, ఎన్నికల సమయంలో ప్రజల్లో సందేహం కలిగించేందుకు NDAను INDIA (కూటమి)గా మార్చి, షేర్ చేసారు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

చైనాకు భయపడి 2024 ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో తమ అభ్యర్థులను నిలబెట్టటంలేదా? వాస్తవ పరిశీలన

వీడియోలో రాహుల్ గాంధీ తను కాంగ్రెస్ పార్టీకి రాజీనామా చేసిన ప్రకటనను చదువుతున్నారా?వాస్తవ పరిశీలన

 

 

చైనాకు భయపడి 2024 ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో తమ అభ్యర్థులను నిలబెట్టటంలేదా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: చైనాకు భయపడి 2024 ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో అభ్యర్థులను నిలబెట్టటంలేదనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: పోస్ట్‌లో చేసిన వాదన/దావా తప్పు. మరియు దీనికి విరుద్ధంగా,రాబోయే అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ పార్టీ అసెంబ్లీ మరియు పార్లమెంటు నియోజకవర్గాలకు తమ అభ్యర్థులను నిలబెడుతోంది.అదనంగా, భారత ఎన్నికల సంఘం డేటా 2004 నుండి కాంగ్రెస్ పార్లమెంటరీ ఎన్నికలలో స్థిరంగా పాల్గొంటుందని నిర్ధారిస్తుంది.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు -- 

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు:

చైనా కలవరపడుతుందనే ఆందోళన కారణంగా రాబోయే ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో ఎవరినీ నామినేట్ చేయలేదనే వాదనతో సోషల్ మీడియాలో ఒక పోస్ట్ షేర్ చేయబడుతోంది.రాహుల్ గాంధీ చేపట్టిన భారత్ జోడో యాత్ర ఇలాంటి కారణాల వల్ల అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోకి ప్రవేశించకుండా తప్పించుకుందని పరోక్షంగా ఆరోపించబడింది.

పోస్ట్‌ ఇక్కడ మరియు ఇక్కడ షేర్ చేయబడింది.

FACT CHECK

గతంలో అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌ రాష్ట్రాన్ని రాహుల్ గాంధీ భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్ర నివారించిందని వచ్చిన వాదనను Digiteye India బృందం తప్పు అని నిరూపించింది.

అరుణాచల్ ప్రదేశ్లో 60 అసెంబ్లీ మరియు 2 లోక్‌సభ స్థానాలకు ఏప్రిల్ 19, 2024న ఏకకాలంలో ఎన్నికలు జరగనున్నాయి.
నిజానికి కాంగ్రెస్ పార్టీ అసెంబ్లీ మరియు పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గాలకు అభ్యర్థులను నిలబెట్టింది. అభ్యర్థుల ప్రకటనను ఇక్కడ చూడవచ్చు.

 

ఎన్నికల సంఘం వెబ్‌సైట్‌లో అందుబాటులో ఉన్న డేటా కాంగ్రెస్ రెండు పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గాలకు అభ్యర్థులను నామినేట్ చేసిందని మరియు వారి అభ్యర్థిత్వం ఆమోదించబడిందని నిర్ధారిస్తుంది.

 

అంతేకాకుండా, అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో పార్లమెంటరీ ఎన్నికలకు సంబంధించిన చారిత్రక డేటాను కూడా ఎన్నికల కమిషన్ పోర్టల్‌లో చూడవచ్చు.అభ్యర్థుల అఫిడవిట్‌లను చూస్తే 2004 నుండి ప్రతి ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ స్థిరంగా పాల్గొంటుందని తెలుస్తుంది.

“రాహుల్ గాంధీ భారత్ జోడో యాత్ర” యొక్క దావాకు సంబంధించి, నిజానికి ఆ యాత్ర జనవరి 2024లో అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోకి ప్రవేశించిందని రికార్డులు చూపిస్తున్నాయి.
రాహుల్ గాంధీ దృశ్యలు చూస్తే ఆయన అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో యాత్ర సాగించారని తెలుస్తుంది. ఈ దావాపై Digiteye India బృందం చేసిన వాస్తవ పరిశీలన ఇక్కడ చూడవచ్చు.

కాంగ్రెస్ పార్టీ 2024 ఎన్నికలకు అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లోని అసెంబ్లీ మరియు పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గాలకు అభ్యర్థులను నామినేట్ చేసినందున, చైనాకు భయపడి కాంగ్రెస్ అరుణాచల్ ప్రదేశ్‌లో అభ్యర్థులను నిలబెట్టలేదనే వాదన అబద్ధం.


మరి కొన్ని Fact Checks:

ఎన్నికల సంఘం 2024 లోక్‌సభ ఎన్నికల షెడ్యూల్‌ను ప్రకటించిందా? వైరల్ అవుతున్న నకిలీ సర్క్యులర్; వాస్తవ పరిశీలన

రాహుల్ గాంధీ ఇటలీ దేశానికి వెళ్లేందుకు తన భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రను 10 రోజుల పాటు నిలిపివేశారా? వాస్తవ పరిశీలన

కులం ఆధారిత జనాభా గణన ప్రసంగంలో రాహుల్ గాంధీ 50+15=73 అన్నారని పోస్ట్ వైరల్ అయ్యింది? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: కుల గణనపై తన ప్రసంగంలో కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ 50+15ని 73గా తప్పుగా లెక్కించారని వీడియో లో పేర్కొన్న వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. రాహుల్ గాంధీ ఒరిజినల్ ప్రసంగం నుండి ఆదివాసీలకు సంబంధించిన 8% ప్రస్తావనను తొలగించి వీడియోను మార్చివేయబడింది/సవరించబడింది.

రేటింగ్/Rating: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

Fact check వివరాలు

రాహుల్ గాంధీ కుల గణన మరియు రిజర్వేషన్ సమస్య గురించి మాట్లాడుతున్న వీడియో,ప్రాథమిక గణితం కూడా తెలియదన్నట్లు కాంగ్రెస్ నాయకుడిని ఎగతాళి చేసే ఉద్దేశ్యంతో అనేక శీర్షికలతో(క్యాప్షన్స్)వీడియో వైరల్ అవుతోంది.వీడియోలో,”రాహుల్ గాంధీ, “ఎన్ని?… చెప్పండి… 50.. 15.. ఎన్ని? 73…” అని అనటం చూడవచ్చు. ట్విట్టర్‌లో పోస్ట్‌కు ఇప్పటికే దాదాపు 2 లక్షల వీక్షణలు వచ్చాయి మరియు చాలా మంది దీనిని రీట్వీట్ కూడా చేశారు.

FACT CHECK

రాహుల్ గాంధీ చాలా కాలంగా కుల గణనకు సంబంధించిన సంఖ్య గురించి మాట్లాడటం తెలిసిందే,మరియు ఎప్పుడూ అలాంటి తప్పు చేయలేదు.ఈ వీడియోలో ఆయన ప్రసంగం అనుమానాదాస్పదంగా అనిపించి, digiteye India టీమ్ ఒరిజినల్(అసలు) వీడియో కోసం చూడగా,ఛత్తీస్‌గఢ్‌లో రాహుల్ గాంధీ ప్రసంగాన్ని గమనించాము.కొనసాగుతున్న భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రలో భాగంగా ఆయన మాట్లాడుతున్న వీడియో,భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధికారిక X (గతంలో ట్విట్టర్) హ్యాండిల్‌లో అప్‌లోడ్ చేయబడింది.

Twitterలో షేర్ చేయబడిన క్రింది వీడియో, అసలైన(ఒరిజినల్)వీడియో మరియు మార్చబడిన వీడియో మధ్య వ్యత్యాసాన్ని స్పష్టంగా చూపిస్తుంది:

Fake Video Alert 📢


నిర్దిష్ట క్లిప్‌లో రాహుల్ గాంధీ, రిజర్వేషన్‌లపై జర్నలిస్టు అడిగిన ప్రశ్నను గుర్తు చేసుకుంటూ, కుల గణన వల్ల సమాజంలో మరింత విభజన జరగదని వివరించడం జరిగింది.మన సమాజంలోని ఇతర వెనుకబడిన కులాలు (ఓబీసీ), ఆదివాసీలు (ఎస్టీ), దళితుల (ఎస్సీ) శాతాన్ని ప్రస్తావిస్తూ, ఈ మూడు గ్రూపులు దేశ జనాభాలో వరుసగా 50%, 8% మరియు 15% ఉన్నాయని రాహుల్ గాంధీ అన్నారు.

తరువాత, అతను హిందీలో ఇలా అన్నారు, “50+15+8 అంటే 73. 73% మందికి ఏమీ రాకపోతే; మీడియాలో ప్రాతినిధ్యం లేదు, అతిపెద్ద 200 కార్పొరేట్‌లలో పని చేయటం లేదు, PMOలో లేరు, బ్యూరోక్రసీలో లేరు, ప్రైవేట్ ఆసుపత్రులలో లేరు,ఏ పాఠశాలలు లేదా విశ్వవిద్యాలయాలు వారి పరిధిలో లేవు,మరి భారత్‌ను ఎలా ఏకం చేయవచ్చు?”

అయితే, ట్విటర్‌లో వైరల్ అయిన వీడియో ఆదివాసీల సంఖ్య 8%కి సంబంధించిన మాటను తొలగించి మార్చి, 50+15=73 లాగా కనిపించేలా చేయబడింది.

అందువలన, ప్రాథమిక గణనను(కుల సంఖ్య కూడికను) తప్పుగా చూపుతూ రాహుల్ గాంధీని చెడుగా చూపించడానికి మార్చబడిన వీడియో పోస్ట్ చేయబడింది.

మరి కొన్ని Fact Checks:

బీజేపీ గుర్తు(కమలం)తో కూడిన టీ-షర్ట్ ను రాహుల్ గాంధీ ధరించారని తప్పుడు చిత్రం షేర్ చేయబడుతోంది; వాస్తవ పరిశీలన

కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ దివ్యాంగ వ్యక్తితో కరచాలనం చేస్తూ కనిపించే వీడియో, తప్పు దారి పట్టించే ప్రయత్నం. వాస్తవ పరిశీలన

 

రాహుల్ గాంధీ కాంగ్రెస్ కార్యకర్తకు కుక్క బిస్కెట్ ఇచ్చారా?; వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రలో రాహుల్ గాంధీ కుక్క నిరాకరించిన బిస్కెట్ ను కాంగ్రెస్ కార్యకర్తకు ఇచ్చారనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పు వాదన. కుక్కకు ఆహారం ఇవ్వడానికి రాహుల్ గాంధీ ఆ బిస్కెట్‌ను కుక్క యజమానికి ఇచ్చారు.
అంతేకాని, ఆ కుక్క యజమాని కాంగ్రెస్ కార్యకర్త లేదా ఏ రాజకీయ పార్టీకి మద్దతుదారుడు కాదు.

రేటింగ్ :పూర్తిగా తప్పు

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు:

కొనసాగుతున్న భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్ర నేపథ్యంలో,కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ మళ్లీ ప్రతికూల కథనంకు టార్గెట్ అయ్యారు,ఈసారి కుక్కల పట్ల ఆయనకున్న ప్రేమ వలన. యాత్రలో కుక్కతో ఆడుకుంటూ బిస్కెట్ తినిపించడానికి ప్రయత్నించగా, కుక్క బిస్కట్ తీసుకోకపోవడంతో పక్కనే ఉన్న వ్యక్తికి బిస్కెట్ అందిస్తూ కనిపించారు.

అయితే, వీడియోను ఉటంకిస్తూ భారతీయ జనతా పార్టీ నాయకులు చేసిన కొన్ని వాదనలతో సహా అనేక వాదనలు ఆన్‌లైన్‌లో కనిపించాయి, విమర్శలకు దారి తీశాయి.కుక్క నిరాకరించిన బిస్కెట్‌ను పక్కనే నిలబడి ఉన్న కాంగ్రెస్‌ కార్యకర్తకు రాహుల్‌ అందించారని వీడియోతో కూడిన వాదన/దావా పేర్కొంది. ఈ ట్వీట్లను క్రింద చూడవచ్చు:

వీడియోను క్యాప్షన్‌తో షేర్ చేశారు: “అందుకే ఆత్మగౌరవం ఉన్నవారు ఎవరూ కాంగ్రెస్‌లో ఉండలేరు.ఆ రోజు హిమంత శర్మ చెప్పింది ఈ రోజు నిరూపితమైంది.రాహుల్ ముందుగా కుక్కకు బిస్కెట్ అందించారు. కుక్క నిరాకరించినప్పుడు అదే బిస్కెట్‌ను కాంగ్రెస్ కార్యకర్త (కార్మికుడు)కి ఇచ్చాడు.”

 

ఇదే వ్యాఖ్యను బీజేపీ అధికార ప్రతినిధి షెజాద్ పూనావాలా మరో వ్యాఖ్యతో షేర్ చేసుకున్నారు:”కాంగ్రెస్ కార్యకర్తలకు “న్యాయం” జరగదా? కుక్క నిరాకరించిన బిస్కెట్లను రాహుల్ గాంధీ కార్యకర్తలకు తినిపించారు! ఉన్నత వర్గం యొక్క ఆలోచనా విధానం.”

FACT CHECK

మేము ఒరిజినల్ వీడియో మొత్తం పరిశీలించగా,క్లెయిమ్ చేసినట్లు రాహుల్ గాంధీ బిస్కెట్‌ను కాంగ్రెస్ కార్యకర్తకు కాకుండా కుక్క యజమానికి ఇవ్వడాన్ని గమనించాము, చివరికి కుక్క యజమాని తన చేతితో దానికి తినిపించాడు.ఇదే విషయాన్ని వివరిస్తూ, రాహుల్ గాంధీ మీడియా సమావేశంలో మాట్లాడుతూ, కుక్క బాధను గమనించి, కుక్కకి తినిపించడానికి, బిస్కెట్ను దాని యజమానికే ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నట్లు చెప్పారు.

రాహుల్ గాంధీ మాట్లాడుతూ, “నేను కుక్కను మరియు దాని యజమానిని పిలిచాను. కుక్క భయపడి, వణుకుతోంది,  నేను దానిని తినిపించడానికి ప్రయత్నించినప్పుడు, కుక్క భయపడింది. కాబట్టి నేను కుక్క యజమానికి బిస్కెట్లు ఇచ్చాను, కుక్క అతని చేతిలో నుండి వాటిని తినేసింది”.

రాహుల్ గాంధీ స్వయంగా కుక్కను పెంచుకుంటున్నారు మరియు కుక్కల మనస్తత్వం గురించి అవగాహన ఉంది.కుక్క యజమాని స్వయంగా రాహుల్ గాంధీ చెప్పిన కథనానికి మద్దతునిచ్చాడు మరియు అతను కాంగ్రెస్ కార్యకర్త లేదా ఏ రాజకీయ పార్టీకి మద్దతుదారుని కాదని స్పష్టం చేశారు.

ధన్‌బాద్‌లో నివాసముంటున్న జితేంద్ర కుమార్ అనే కుక్క యజమాని తర్వాత మీడియాతో మాట్లాడుతూ రాహుల్ గాంధీ తన కుక్కను నిమురుతూ,దానికి బిస్కెట్ ఇచ్చారని తెలిపారు.”నా కుక్క, లూసీ, ఒక ఆడ పోమెరేనియన్, కారుపై ఉండడం వలన భయపడి తినడానికి నిరాకరించింది.” కుక్క భయాందోళనలను అర్థం చేసుకున్న రాహుల్ గాంధీ, దానికి ఆహారం ఇవ్వమని నన్ను కోరారని ఆయన తెలిపారు.

తాను కాంగ్రెస్ కార్యకర్తనన్న బీజేపీ నేతల వాదనను కుక్క యజమాని కూడా తోసిపుచ్చారు.

అందువలన, వైరల్ వీడియోతో పాటు వచ్చిన వాదన/దావా, రాహుల్ గాంధీపై ప్రతికూల కథనంతో తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం జరిగింది.

మరి కొన్ని Fact Checks:

అయోధ్య రామమందిరం ప్రారంభోత్సవ కార్యక్రమంలో భాగంగా 25,000 హోమ గుండాలను ఏర్పాటు చేశారా? వాస్తవ పరిశీలన

రాహుల్ గాంధీ యొక్క ‘భారత్ మాత’ ప్రసంగాన్ని అసందర్భంగా ట్వీట్ చేశారు; వాస్తవ పరిశీలన

 

 

 

రాహుల్ గాంధీ యొక్క ‘భారత్ మాత’ ప్రసంగాన్ని అసందర్భంగా ట్వీట్ చేశారు; వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim:“ఈ భారత మాత ఎవరు” అని రాహుల్ గాంధీ అడుగుతున్నట్లు ఒక వీడియో క్లిప్‌ సోషల్ మీడియలో వైరల్ అవుతోంది.

నిర్ధారణ/Conclusion:ప్రసంగాన్ని తప్పుగా సూచించడానికి వీడియోని పూర్తిగా చూపించకుండా,  సంక్షిప్తంగా(వీడియోని కుదించి) చేయబడింది.

రేటింగ్: Misleading —

Fact check వివరాలు:

రాజస్థాన్‌లో రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికల నేపథ్యంలో కాంగ్రెస్‌ అధినేత రాహుల్‌ గాంధీ ‘భారత్‌ మాత’ ఎవరని ప్రశ్నిస్తున్న వీడియో సోషల్‌ మీడియాలో వైరల్‌ అవుతోంది. వీడియో క్లిప్‌ని ఇక్కడ చూడండి:

ఈ వీడియోలో రాహుల్ గాంధీ మాట్లాడుతూ, “అందరూ ఈ నినాదాన్ని పలుకుతారు.. ‘భారత్ మాతా కీ జై’. “అయితే ఈ భారత మాత ఎవరు, ఇది ఏమిటి?” అని వీడియో క్లిప్‌లో ఆయన అడుగుతున్నారు.X ఖాతాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ బీజేపీ నాయకుడు రమేష్ నాయుడు ఈ విధంగా క్లిప్‌ని షేర్ చేశారు: ““ये भारत माता है कौन, है क्या [ఈ భారత మాత ఎవరు, ఇది ఏమిటి], అని రాహుల్ గాంధీ అడుగుతున్నారు. సిగ్గుచేటు.”

ఈ పోస్ట్ X ప్లాట్‌ఫారమ్‌లో ఇక్కడ మరియు ఇక్కడ విస్తృతంగా షేర్ చేయబడింది.

Fact Check

Digiteye India team వాట్సాప్‌లో అభ్యర్థనను అందుకుని, ప్రధాన/అసలు వీడియో కోసం వెతకగ, అదే క్లిప్‌ను ‘కాంగ్రెస్ పార్టీ హ్యాండిల్స్’ వారు ప్రసంగం యొక్క పూర్తి సందర్భాన్ని షేర్ చేసి ఉండడం గమనించారు. నవంబర్ 20న కాంగ్రెస్ సోషల్ మీడియా మరియు డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌ల సెల్ ఛైర్‌పర్సన్ సుప్రియా శ్రీనాట్ షేర్ చేసిన ట్వీట్ చూడండి.

ఈ వీడియోలో రాహుల్ గాంధీ “చంద్నాజీ ఇప్పుడే ‘భారత్ మాతా కీ జై’ అనే నినాదాన్ని పలికారు. ఈ నినాదం చాలా సార్లు వినబడుతుంది, అందరు అంటారు కానీ ఈ భారత మాత ఎవరు, ఇది ఏమిటి?”అని మాట్లాడుతూ ఆపై ఆయన భరత్ మాత గురించి వివరించారు. పూర్తి ప్రసంగం మరియు వీడియోని చూస్తే, ఆయన భరత్ మాత గురించి క్రింది విధంగా మాట్లాడినట్లు స్పష్టమవుతుంది:

“భారత మాత అంటే ఈ భూమి, ఈ దేశ ప్రజలు. భారత మాత యొక్క స్వరం మీ సోదరులు, సోదరీమణులు, తల్లులు, తండ్రులు, పేదలు, ధనవంతులు, వృద్ధులలో ప్రతిధ్వనిస్తుంది,ఇది భారత మాత. పార్లమెంటులో కూడా నేను, ‘ఈ భరతమాత ఎవరో తెలుసుకోవాలనుకుంటున్నాను, ఈ వ్యక్తులు ఎవరు? జనాభా ఎంత? ఎంత మంది గిరిజనులు, ఎంత మంది దళితులు, ఎంత మంది వెనుకబడిన వారు, ఎంత మంది పేదలు, ఎంత మంది ధనవంతులు ఉన్నారు? మనం‘భారత్ మాతాకీ జై’ అని నినాదిస్తే ప్రాణత్యాగానికైనా సిద్ధమే. ఈ దేశంలో ఎంత మంది వెనుకబడినవారు, ఎంత మంది దళితులు, ఎంత మంది పేదలు ఉన్నారో మనకు తెలియకపోతే ‘భారత్ మాతా కీ జై’అనే నినాదంలో అర్ధం ఏముంది? అందువల్ల, ఈ దేశం ఇప్పుడు ఈ కారణాలపై జనాభా గణనను నిర్వహించవలసి అవసరం ఉంది.”

ఇంకా, పైన చూసినట్లుగా రాహుల్ గాంధీ అధికారిక యూట్యూబ్ ఖాతాలో పూర్తి వీడియో అందుబాటులో ఉంచబడింది. రాజస్థాన్‌లోని బుండీలో జరిగిన బహిరంగ సభలో రాహుల్ గాంధీగారి ప్రసంగం యొక్క 35 నిమిషాల అసలైన పూర్తి వీడియో చూడవచ్చు.

మరి కొన్ని Fact checks:

ట్రక్కు వంతెనని దాటుతూ రాకెట్‌ను తీసుకువెళుతున్నట్లు ఒక వాదన వైరల్ అయింది Fact Check

అయోధ్యలో దొరికిన రాగి స్క్రోల్ (రాగి ఫలకం)బౌద్ధుల కాలానికి చెందినదని వీడియో పేర్కొంది; Fact Check