Category Archives: GENERAL

Did ABP News survey show 142 seats for YSRCP in 175-seat AP Assembly? Fact Check

175 సీట్లున్న ఆంధ్రప్రదేశ్ అసెంబ్లీలో వైఎస్సార్‌సీపీకి 142 సీట్లు వస్తాయని ఏబీపీ న్యూస్ సర్వేలో తేలిందా? వాస్తవ పరిశీలన

1 Reply

వాదన/Claim: ఆంధ్ర ప్రదేశ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో 175 స్థానాలకు గాను 142 సీట్లతో వైఎస్సార్‌సీపీ(YSRCP) విజయం సాధిస్తుందని ఏబీపీ న్యూస్ సర్వే గ్రాఫిక్ ద్వారా కనపడుతుందనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion:తప్పుడు వాదన. YSRCPకి 142 సీట్లు వస్తాయని చూపించే వైరల్ ఒపీనియన్ పోల్ గ్రాఫిక్ కల్పితమని, ABP తాను అలాంటి సర్వే ఏది చేయలేదని కొట్టిపారేసింది.

రేటింగ్: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

ఆంధ్రప్రదేశ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల ఫలితాలకు సంబంధించిన సర్వే ఏబీపీ న్యూస్‌కి ఆపాదిస్తూ సోషల్ మీడియాలో షేర్ అవుతోంది.అధికార వైఎస్సార్‌సీపీకి(YSRCP) 142 సీట్లు రావచ్చని, తెలుగుదేశం పార్టీ మరియు జనసేన యొక్క ప్రతిపక్ష కూటమికి 33 సీట్లు వస్తాయని పేర్కొంది.ట్విట్టర్‌లో షేర్ చేయబడిన చిత్రాన్ని/ట్వీట్ ని ఇక్కడ చూడండి:

FACT CHECK

DigitEye India బృందం ABP న్యూస్ నిర్వహించిన ఒరిజినల్ సర్వే రిపోర్టు కోసం తనిఖీ చేయగా, ABP న్యూస్ తన వెబ్‌సైట్‌లో వారు నిర్వహించిన అటువంటి సర్వే ఏది లేదని పేర్కొన్న వార్తాను గమనించారు.క్లెయిమ్‌ను ఫేక్ అని పేర్కొంటూ, ఫిబ్రవరి 29, 2024న ABP న్యూస్ “ఫేక్ న్యూస్ అలర్ట్”ని జారీ చేసింది మరియు ABP లైవ్ మరియు CVoter రాబోయే రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలకు సంబంధించి అటువంటి డేటా ఏదీ ప్రచురించలేదని నొక్కి చెప్పింది.

“ఏబీపీ లైవ్ చిత్రాన్ని కలిగి ఉన్న పోస్ట్ సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లలో వైరల్ అవుతోంది.ఆంధ్రప్రదేశ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల 2024కి సంబంధించి ABP నెట్‌వర్క్ లేదా మరే ఇతర అనుబంధ సంస్థ అటువంటి డేటాను విడుదల చేయలేదు… వైరల్ పోస్ట్‌లో చేసిన క్లెయిమ్‌/వాదనలకు విరుద్ధంగా, ABP లైవ్ మరియు CVoter ఆంధ్రప్రదేశ్ అసెంబ్లీ 2024 ఎన్నికలకి సంబంధించి ఎలాంటి అంచనాలు లేదా డేటాను జారీ చేయలేదని” నివేదికలో పేర్కొంటు వాదనని ఖండించారు.

Twitterలో షేర్ చేసిన ఖండించిన నివేదికను ఇక్కడ చూడండి:

రాబోయే ఆంధ్రప్రదేశ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో YSRCP 142 సీట్లు గెలుచుకోవచ్చని చెప్పడానికి ఇమేజీని/చిత్రాన్ని కల్పించి విడుదల చేయబడింది. కాబట్టి ఈ వాదన తప్పు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

‘భారత్ మాతా కీ జై’ మరియు ‘జై శ్రీరామ్’అని ప్రజలు నినాదాలు చేస్తే ఆకలితో చనిపోతారని రాహుల్ గాంధీ ఈ వీడియోలో అన్నారా? వాస్తవ పరిశీలన

బీజేపీ గుర్తు(కమలం)తో కూడిన టీ-షర్ట్ ను రాహుల్ గాంధీ ధరించారని తప్పుడు చిత్రం షేర్ చేయబడుతోంది; వాస్తవ పరిశీలన

 

‘భారత్ మాతా కీ జై’ మరియు ‘జై శ్రీరామ్’అని ప్రజలు నినాదాలు చేస్తే ఆకలితో చనిపోతారని రాహుల్ గాంధీ ఈ వీడియోలో అన్నారా? వాస్తవ పరిశీలన

Leave a reply

వాదన/Claim:’భారత్ మాతా కీ జై’ మరియు ‘జై శ్రీరామ్’అని ప్రజలు నినాదాలు చేస్తే ఆకలితో చనిపోతారని రాహుల్ గాంధీ ఈ వీడియోలో అన్నారని వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. ఒరిజినల్ వీడియోలోని రాహుల్ గాంధీ ప్రసంగాన్ని క్లిప్ చేసి, ఆయనను ప్రతికూలంగా చూపించేందుకు వీడియో సవరించబడింది.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు–

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

‘భారత్‌ మాతాకీ జై’, ‘జై శ్రీరామ్‌’ అని ప్రజలు నినాదాలు చేస్తే ఆకలితో చనిపోతారని కాంగ్రెస్‌ అధినేత రాహుల్‌ గాంధీ చెబుతున్న వీడియో సోషల్‌ మీడియాలో ఇక్కడ విస్తృతంగా షేర్‌ చేయబడుతోంది.

FACT CHECK

Digiteye India బృందం (ఒరిజినల్)అసలు వీడియో కోసం పరిశీలించగా,రాహుల్ గాంధీ ఫిబ్రవరి 19, 2024న ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని అమేథీలో ‘భారత్ జోడో న్యాయ యాత్ర’లో భాగంగా బహిరంగ సభలో ప్రసంగిస్తున్నట్లు తెలుస్తుంది.కాంగ్రెస్ పార్టీ అధికారిక యూట్యూబ్ ఛానెల్‌లో ఒరిజినల్ వీడియో అందుబాటులో ఉంది మరియు షేర్ అవుతున్న వీడియో అతనిని ప్రతికూలంగా చూపించడానికి మార్చబడినట్లు తెలుస్తుంది.

ముఖ్యంగా వీడియోని 26:22 నుండి 26:29 వరకు మరియు 26:59 నుండి 27:10 వరకు చూస్తే కనక,నిరుద్యోగ సమస్యపై కేంద్రంలోని బిజెపి ప్రభుత్వాన్ని విమర్శిస్తూ రాహుల్ గాంధీ చేసిన వ్యాఖ్యలను ఇక్కడ వీడియోలో చూడవచ్చును.

“శ్రీ మల్లికార్జున్ ఖర్గే మరియు శ్రీ రాహుల్ గాంధీ ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని అమేథీలో ప్రజలను ఉద్దేశించి ప్రసంగించారు” అనే శీర్షికతో ఉన్న వీడియోలో, అతను వాదనలో పేర్కొన్నట్లుగా ఈ మాటలు పదే పదే చెబుతున్నట్లు కనిపించదు.

పూర్తి వీడియోను జాగ్రత్తగా గమనిస్తే రాహుల్ గాంధీ మాటల సందర్భం స్పష్టంగా అర్థమవుతుంది. రాహుల్ గాంధీ హిందీలో చెప్పిన ప్రసంగం అనువాద వెర్షన్ ఈ విధంగా ఉంది.

“రామమందిరం ప్రారంభోత్సవంలో మీరు దళితుడిని చూశారా, రైతును చూశారా? భారత రాష్ట్రపతిని లోపలికి అనుమతించలేదు, మీరు రైతును లేదా కూలీని చూశారా? కానీ మీరు అదానీని చూశారు, అంబానీని చూశారు, అమితాబ్ బచ్చన్‌ను చూశారు, మీ హిందుస్థాన్ ఉనికిలో లేదు.’భారత్ మాతా కీ జై’ మరియు ‘జై శ్రీ రామ్’ అని చెప్పడమే మీ పని.వారి (అదానీ మరియు అంబానీ) పని డబ్బు లెక్కించడం, వారి పని ప్రైవేట్ విమానంలో ప్రయాణించడం, వారి పని సరదాగా గడపడం, మీ పని అక్కడ ఇక్కడ చూడటం, అక్కడ చూడండి సోదరా, పాకిస్తాన్, అక్కడ చూడు, అమితాబ్ బచ్చన్ కొత్త డ్యాన్స్ చేసాడు, చేస్తూనే ఉండు బ్రదర్, చేస్తూనే ఉండు… నీ ఇష్టం వచ్చినట్టు చెయ్యి, ఆనందించండి, అందరూ ఆకలితో చనిపోతారు, అందరూ ఆకలితో చనిపోతారు, అందరికి సమయం వస్తుంది, ఎవరూ మిగలరు.. . అందరూ ఆకలితో చనిపోతారు.”

రాహుల్ గాంధీ ప్రసంగాన్నిఅసందర్భంగా చేసి, ‘భారత్ మాతాకీ జై’ మరియు ‘జై శ్రీరాం’ అని ప్రజలు చెబితే ఆకలితో చనిపోతారని చూపించడానికి వీడియోను సవరించబడింది. ఈ వాదన/దావా పూర్తిగా తప్పు.

వాదన/Claim:’భారత్ మాతా కీ జై’ మరియు ‘జై శ్రీరామ్’అని ప్రజలు నినాదాలు చేస్తే ఆకలితో చనిపోతారని రాహుల్ గాంధీ ఈ వీడియోలో అన్నారని వాదన.

Conclusion: నిర్ధారణ/Conclusion:తప్పుడు వాదన. ఒరిజినల్ వీడియోలోని రాహుల్ గాంధీ ప్రసంగాన్ని క్లిప్ చేసి, ఆయనను ప్రతికూలంగా చూపించేందుకు వీడియో సవరించబడింది.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు–

మరి కొన్ని Fact Checks:

కల్తీ పాల వల్ల 2025 నాటికి 87% భారతీయులు క్యాన్సర్ బారిన పడతారని WHO హెచ్చరిక జారీ చేసిందా? వాస్తవ పరిశీలన

కులం ఆధారిత జనాభా గణన ప్రసంగంలో రాహుల్ గాంధీ 50+15=73 అన్నారని పోస్ట్ వైరల్ అయ్యింది? వాస్తవ పరిశీలన

 

 

కల్తీ పాల వల్ల 2025 నాటికి 87% భారతీయులు క్యాన్సర్ బారిన పడతారని WHO హెచ్చరిక జారీ చేసిందా? వాస్తవ పరిశీలన

Leave a reply

వాదన/Claim: కల్తీ పాల వల్ల 8 ఏళ్లలో (2025 నాటికి) 87 శాతం మంది భారతీయులు క్యాన్సర్ బారిన పడతారని WHO సలహా జారి చేసిందనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన.WHO మరియు భారత ప్రభుత్వం ఈ దావాను తిరస్కరించాయి మరియు FSSAI సర్వే ప్రకారం భారతదేశంలో కేవలం 7% పాలు మాత్రమే కల్తీ అయినట్లు తేలింది.

రేటింగ్: తప్పు దారి పట్టించే ప్రయత్నం —

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

కల్తీ పాల కారణంగా 2025 నాటికి భారతదేశంలోని 87% జనాభా క్యాన్సర్‌తో బాధపడుతుందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూ) భారత ప్రభుత్వానికి ఒక సలహా జారీ చేసిందని సోషల్ మీడియాలో ఒక పోస్ట్ షేర్ చేయబడుతోంది. హిందీ, కన్నడ, తెలుగుతో సహా పలు భాషల్లో ఈ పోస్ట్ షేర్ చేయబడుతోంది. అన్ని బాషలలోని పోస్ట్ అనువాదం ఈ విధంగా ఉంది:

“ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ : 87 శాతం మంది భారతీయులకు 8 ఏళ్లలో క్యాన్సర్! 2025 నాటికి 87 శాతం మంది భారతీయులు క్యాన్సర్‌ బారిన పడే అవకాశం ఉందని డబ్ల్యూహెచ్‌ఓ ఒక సలహా జారీ చేసింది.

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ జారీ చేసిన సలహా ప్రకారం, భారత మార్కెట్లలో విక్రయించే పాలలో కల్తీ జరుగుతోందని.. ఈ పాలను తాగడం వల్ల క్యాన్సర్ వచ్చే ప్రమాదం ఉందని పేర్కొంది.ఈ కల్తీని నియంత్రించకపోతే, భారతదేశంలోని అధిక జనాభా క్యాన్సర్ బారిన పడే అవకాశం ఉంది. భారతదేశంలో విక్రయించబడుతున్న 68. 7 శాతం పాలలో కల్తీ ఉంది”.

2017 నుండి ఇలాంటి పోస్ట్‌లు షేర్ చేయబడ్డాయి. దేశంలో విక్రయించే 68.7 శాతం పాలు లేదా పాల ఉత్పత్తులు ఫుడ్ సేఫ్టీ అండ్ స్టాండర్డ్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (ఎఫ్‌ఎస్‌ఎస్‌ఏఐ) ప్రమాణాలను పాటించడంలో విఫలమవుతున్నాయని యానిమల్ వెల్ఫేర్ బోర్డు సభ్యులు ప్రభుత్వానికి తెలియజేసినట్లు మరో వాదన చెబుతోంది.

ట్విటర్‌లో షేర్ చేయబడిన సందేశం ఈ విధంగా ఉంది:

“ప్రపంచంలో భారతదేశం పాల ఉత్పత్తిలో అగ్రగామిగా ఉన్నప్పటికీ (ప్రపంచవ్యాప్తంగా 19% m) & INR 10,527 బిలియన్ల పాల పరిశ్రమ అయినప్పటికీ ముగ్గురిలో ఇద్దరు కల్తీ పాలను తాగుతున్నారు — GOVT L సభ,
68.7% పాలు & పాలు ఉత్పత్తులు FSSAI ప్రమాణాలను ధిక్కరిస్తున్నాయి – -E.Times,
కల్తీ పాలు కారణంగా – 87% భారతీయులు 2025 నాటికి క్యాన్సర్ వంటి తీవ్రమైన వ్యాధులను ఎదుర్కొంటారు- -WHO”

FACT CHECK

Digiteye India బృందం వారు అటువంటి నివేదిక కోసం WHO వెబ్‌సైట్‌ను పరిశీలించగా,అప్పటికే గ్లోబల్ హెల్త్ ఆర్గనైజేషన్ ఈ వాదనను ఖండించిన విషయాన్నిమేము గమనించాము:

WHO, తన ప్రెస్ నోట్‌లో ఇలా స్పష్టం చేసింది: “మీడియాలోని ఒక విభాగంలోని నివేదికలకు విరుద్ధంగా, పాలు/పాల ఉత్పత్తుల కల్తీ సమస్యపై భారత ప్రభుత్వానికి ఎటువంటి సలహా ఇవ్వలేదని పేర్కొంటున్నామని WHO స్పష్టం చేసింది.”

భారత ప్రభుత్వం యొక్క ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో (PIB) FactChecks విభాగం కూడా 18 అక్టోబర్ 2022న WHO భారత ప్రభుత్వానికి అటువంటి సలహా ఏదీ జారీ చేయలేదని స్పష్టం చేసింది.

నవంబర్ 22, 2019 న, అప్పటి కేంద్ర ఆరోగ్య మంత్రి డాక్టర్ హర్ష్ వర్ధన్ పార్లమెంటులో ఇదే విషయాన్ని ధృవీకరించారు మరియు WHO అటువంటి సలహా ఏదీ జారీ చేయలేదని స్పష్టం చేశారు.భారతదేశంలో విక్రయించబడుతున్న 68.7% పాలు మరియు పాల ఉత్పత్తులు FSSAI ప్రమాణాలను పాటించడంలో విఫలమవుతున్నాయనే వాదన మరియు పార్లమెంటరీ ప్రశ్నకు మంత్రి కింది విధంగా సమాధానం ఇచ్చారు:

ఫుడ్ సేఫ్టీ అండ్ స్టాండర్డ్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా (FSSAI) నిర్వహించిన 2018 దేశవ్యాప్తంగా మిల్క్ సేఫ్టీ అండ్ క్వాలిటీ సర్వేలో కేవలం 7% (మొత్తం 6,432 నమూనాలలో 456) మాత్రమే కలుషితాలు (యాంటీబయాటిక్స్, పురుగుమందులు మరియు అఫ్లాటాక్సిన్ M1) ఉన్నాయని సూచించింది.వినియోగం కోసం సురక్షితం కాదు.అంతేకాకుండా,మొత్తం నమూనాలలో కేవలం 12 మాత్రమే పాల నాణ్యతపై ప్రభావం చూపే కల్తీలు ఉన్నాయని తేలింది.
ఈ 12 శాంపిల్స్‌లో హైడ్రోజన్ పెరాక్సైడ్‌తో కల్తీ చేయబడిన 6 నమూనాలు, డిటర్జెంట్లతో కల్తీ చేయబడిన 3 నమూనాలు, యూరియాతో కల్తీ చేయబడిన 2 నమూనాలు, ఒక నమూనాలో న్యూట్రలైజర్ ఉన్నట్లు గుర్తించామని మంత్రి లోక్‌సభకు తెలిపారు. కాబట్టి, ఈ వాదన తప్పు.

మరి కొన్ని Fact Checks

అయోధ్యలో ఖాళీ మినరల్ వాటర్ ప్లాస్టిక్ బాటిల్ను తిరిగి ఇస్తే ₹5 మనకు అందుతుందా? వాస్తవ పరిశీలన

దక్షిణ భారత పాఠశాలలో మధ్యాహ్న భోజన పథకం కింద అన్నం మరియు పసుపు నీటిని అందిస్తున్నారనేది వీడియో లోని వాదన; వాస్తవ పరిశీలన

డీ.ఎం.కే ఎమ్మెల్యే మన్సూర్ మహ్మద్ పోలీస్ ఇన్‌స్పెక్టర్‌ను కొట్టారా? వీడియో వైరల్ అవుతుంది; వాస్తవ పరిశీలన

Leave a reply

వాదన/Claim: డీ.ఎం.కే నాయకుడు యూనిఫాంలో ఉన్న పోలీసు అధికారిని కొటుతున్నటు చూపించే వీడియో, తమిళనాడులో అధ్వానమైన పరిస్థితిని సూచిస్తుందనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన.మీరట్ బిజెపి కౌన్సిలర్ మునీష్ కుమార్ యొక్క పాత 2018 వీడియో, తమిళనాడులోని డి.ఎం.కె నాయకుడి వీడియోగా చూపించబడింది.

రేటింగ్: పూర్తిగా తప్పు–

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

యూనిఫాంలో ఉన్న పోలీసు అధికారిని ఒక వ్యక్తి కొడుతున్నట్టు మరియు ఆ వ్యక్తి డీ.ఎం.కే నాయకుడన్న వాదనతో ఉన్న ఒక వీడియో అన్ని వార్తల్లో మరియు సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అవుతోంది.
క్యాప్షన్ ఇలా ఉంది: “DMK ఎమ్మెల్యే మన్సూర్ మహ్మద్ తమిళనాడులో డ్యూటీలో ఉన్న పోలీస్ ఇన్‌స్పెక్టర్‌ను కొట్టాడు.మీరు కులాలు,మతాలు మరియు భాషల ఆధారంగా ప్రభుత్వాన్ని ఎంచుకుంటే ఇలా జరుగుతుంది.తమిళనాడు పశ్చిమ బెంగాల్ బాటలో ఉంది.

ఇది తెలుగుతో సహా అన్ని భాషలలోని ప్రధాన టీవీ వార్తల్లో ప్రసారం చేయబడింది.

Fact Check

మన్సూర్ మహమ్మద్ అనే తమిళనాడు ఎమ్మెల్యే (DMK) గురించి వివరాలు సేకరించడానికి ప్రయత్నించగా, మాకు ఆ పేరుతో ఉన్న వ్యక్తి సమాచారం లభించలేదు.మేము వీడియో నుండి కీలక ఫ్రేమ్‌లను తీసుకొని Google రివర్స్ ఇమేజ్ సెర్చ్‌లో ఒరిజినల్(అసలు) వీడియో కోసం ప్రయత్నించగా, ట్విట్టర్‌లో ANI ద్వారా షేర్ చేయబడిన పాత వార్త వీడియోను గమనించాము:

తరువాత, నివేదికలో బిజెపి కౌన్సిలర్ పేరు మునీష్ కుమార్(మనీష్ కుమార్ అని కాకుండా) అని సరిచేయబడి, అతనిపై కేసు నమోదు చేయబడింది:

ఈ సంఘటన విస్తృతంగా నివేదించబడిందని దిగువ Google సెర్చ్ ఫలితాల ద్వారా తెలుస్తుంది.

అక్టోబర్ 20, 2018 నాటి డెక్కన్ క్రానికల్‌లోని ఒక నివేదిక, “ఒక మహిళా న్యాయవాదైనా స్నేహితురాలితో కలిసి రెస్టారెంట్‌కు వెళ్లిన సబ్-ఇన్‌స్పెక్టర్‌ను ఆహారం అందించడంలో జాప్యం గురించి జరిగిన వాగ్వాదంలో దాని యజమాని మరియు మీరట్ వార్డ్ నంబర్ 40 బిజెపి కౌన్సిలర్ మునీష్ కుమార్ కొట్టారని” పేర్కొంది.

అంతేకాకుండా, ఈ సంఘటన 2018 అక్టోబర్ 20న ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని మీరట్ జిల్లా కంకర్‌ఖేడాలో జరిగింది మరియు తమిళనాడులో జరిగినది కాదు. ఈ సంఘటనకి డీ.ఎం.కే పార్టీ ఎమ్మెల్యేకు ఎలాంటి సంబంధం లేదు.

కాబట్టి, ఈ వాదనలో నిజం లేదు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

అయోధ్యలో ఖాళీ మినరల్ వాటర్ ప్లాస్టిక్ బాటిల్ను తిరిగి ఇస్తే ₹5 మనకు అందుతుందా? వాస్తవ పరిశీలన

దక్షిణ భారత పాఠశాలలో మధ్యాహ్న భోజన పథకం కింద అన్నం మరియు పసుపు నీటిని అందిస్తున్నారనేది వీడియో లోని వాదన; వాస్తవ పరిశీలన

రాహుల్ గాంధీ ఇటలీ దేశానికి వెళ్లేందుకు తన భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రను 10 రోజుల పాటు నిలిపివేశారా? వాస్తవ పరిశీలన

1 Reply

వాదన./Claim: ఫిబ్రవరి 14న ప్రేమికుల దినోత్సవం సందర్భంగా ఇటలీకి వెళ్లేందుకు రాహుల్ గాంధీ తన భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రను నిలిపివేశారనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. ఫిబ్రవరి 14, 2024న రాజ్యసభ నామినేషన్ పత్రాలను దాఖలు చేస్తున్న తన తల్లి సోనియా గాంధీతో కలిసి ఆయన జైపూర్‌కి వెళ్లారు.

రేటింగ్: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం–

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

దేశవ్యాప్తంగా భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రకు నాయకత్వం వహిస్తున్న కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీపై సోషల్ మీడియాలో ఒక పోస్ట్ షేర్ అవుతోంది.ఫిబ్రవరి 14, ప్రేమికుల దినోత్సవాన్ని జరుపుకోవడానికి ఇటలీకి (అతని అమ్మమ్మ ఇంటికి) బయలుదేరడానికి రాహుల్ గాంధీ తన యాత్రను 10 రోజుల పాటు నిలిపివేసినట్లు వాదన.ఇది ట్విట్టర్ మరియు ఫేస్‌బుక్‌లో షేర్ చేయబడింది.

FACT CHECK

రాహుల్ గాంధీ చేస్తున్న“భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్ర”కి ఏవైనా అంతరాయాలు ఉన్నాయా అని Digiteye India బృందం మొదట గూగుల్ సెర్చ్‌లో పరిశీలించింది, అయితే అధికారిక యాత్ర సమాచారంలో అటువంటి సుదీర్ఘ విరామం లేదా యాత్ర షెడ్యూల్‌లో మార్పును గురించి ప్రస్తావించలేదు.

అయితే, ఫిబ్రవరి 14, 2024న జైపూర్‌లో రాజ్యసభ నామినేషన్ పత్రాలను దాఖలు చేస్తున్న తన తల్లి సోనియా గాంధీతో పాటు రాహుల్ గాంధీ వెళ్లడంతో బీహార్‌లో యాత్ర ఆలస్యమైందని వార్తా నివేదికలు ధృవీకరించాయి.

కాంగ్రెస్ పార్టీ అధికారిక వెబ్‌సైట్‌లో(ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ వెబ్‌సైట్ Inc.in) ఫిబ్రవరి 14, 2024న రాజస్థాన్ నుండి రాజ్యసభకు నామినేషన్ దాఖలు చేస్తున్న తన తల్లి సోనియాగాంధీతో ఉన్న రాహుల్ గాంధీని మనం చూడవచ్చు.

మరియు, భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్ర యొక్క అధికారిక X హ్యాండిల్ ఫిబ్రవరి 15 యొక్క షెడ్యూల్‌ను షేర్ చేసింది. కింద చూపిన విధంగా బీహార్‌లోని ఔరంగాబాద్‌లో మధ్యాహ్నం 2 గంటలకు జరిగే బహిరంగ సభ షెడ్యూల్‌ను విడుదల చేసింది.

ఫిబ్రవరి 15, 2024న మధ్యాహ్నం 2 గంటలకు బీహార్‌లోని భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రను పునఃప్రారంభించేందుకు ఔరంగాబాద్‌లో ర్యాలీని ఉద్దేశించి ప్రసంగించడానికి అతను తిరిగి వచ్చినట్లు అనేక వార్తా నివేదికలు ధృవీకరించాయి.

అతని ఫిబ్రవరి 15, 2024 షెడ్యూల్‌పై నిర్వాహకుల నుండి అధికారిక విడుదల కింద చూడవచ్చు:

కాబట్టి,వాలెంటైన్స్ డే (ఫిబ్రవరి 14, 2024) నాడు రాహుల్ గాంధీ ఇటలీ వెళ్లేందుకు తన యాత్రను నిలిపివేస్తున్నారనే వాదన తప్పు.

మరి కొన్ని Fact Checks

కులం ఆధారిత జనాభా గణన ప్రసంగంలో రాహుల్ గాంధీ 50+15=73 అన్నారని పోస్ట్ వైరల్ అయ్యింది? వాస్తవ పరిశీలన

రాహుల్ గాంధీ కాంగ్రెస్ కార్యకర్తకు కుక్క బిస్కెట్ ఇచ్చారా?; వాస్తవ పరిశీలన

 

మోడీ షేక్‌లను కాషాయ వస్త్రాలు ధరించేలా చేశారా?నకిలీ చిత్రం మళ్లీ వైరల్ అవుతోంది; వాస్తవ పరిశీలన

1 Reply

వాదన/claim:మోడీ స్వయంగా టోపీ పెట్టుకోరు కానీ షేక్‌లను కాషాయ వస్త్రాలు ధరించేలా చేశారనేది వాదన/claim.

నిర్ధారణ/Conclusion:తప్పుడు వాదన.వైరల్ అయిన చిత్రం ఫోటోషాప్ చేయబడింది.

రేటింగ్: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

కాషాయ వస్త్రాలు ధరించిన అబుదాబి పాలకుడు మొహమ్మద్ బిన్ జాయెద్ అల్ నహ్యాన్ ‘MBZ’తో కలిసి భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ దిగిన చిత్రం వాట్సాప్‌లో షేర్ చేయబడింది.హిందీలో క్యాప్షన్ ఇలా ఉంది: “ఈయన మోడీ! ఆయనే టోపీ ధరించరు, కానీ షేక్‌ను దేవుని చిత్రాలు కలిగి ఉన్న కాషాయ వస్త్రాలు ధరించేలా చేశారు.”ప్రస్తుతం (ఫిబ్రవరి 2024) యుఎఇలో ప్రధాని మోడీ పర్యటన సందర్భంగా ఇది వైరల్ అవుతోంది.

FACT CHECK

Digiteye India బృందం WhatsAppలో వాస్తవ పరిశీలన కోసం ఈ అభ్యర్థనను అందుకుంది.మా బృందం Google ఇమేజ్ సెర్చ్‌లో చిత్రం కోసం చూడగా, ఇది 2021లో షేర్ చేయబడిన పాత చిత్రం అని మరియు సోషల్ మీడియాలో కనిపించిన ప్రతిసారీ వాస్తవం పరిశీలించే వారిచే తప్పుగా నిరూపించబడినట్లు గమనించాము. మరింత పరిశీలించగా, ఈ సందర్భం 2021న ప్రధాని మోడీ UAEని సందర్శించినప్పటిదని,అక్కడ ఆయనకి UAE యొక్క ప్రతిష్టాత్మక జాయెద్ మెడల్ లభించింది.

మేము ఒరిజినల్(అసలు) చిత్రం కోసం వెతకగా, అధికారిక PIB వెబ్ సైట్లో ఒక చిత్రాన్ని గుర్తించగలిగాము. అక్కడ ఇద్దరు నాయకులు కరచాలనం చేసుకుంటున్న  మరియు భారత ప్రధానికి UAE పతకాన్ని అందించిన చిత్రమని తెలుస్తుంది.

ఒరిజినల్(అసలు) క్లెయిమ్ ప్రకారం UAE పాలకుడు కాషాయ వస్త్రాలలో కనిపించటం లేదు, కానీ మోడీ మెడల్ మాత్రం రెండు చిత్రాలలో స్పష్టమైన పోలిక కలిగి ఉంది. క్యాప్షన్ ఇలా ఉంది: “ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోడీ కి ఆగస్ట్ 24,2019న UAEలోని అబుదాబిలో అబుదాబి క్రౌన్ ప్రిన్స్ షేక్ మొహమ్మద్ బిన్ జాయెద్ అల్ నహ్యాన్ ద్వారా UAE యొక్క అత్యున్నత పౌర పురస్కారం ‘ఆర్డర్ ఆఫ్ జాయెద్’ అందజేయబడింది.” ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో విడుదల చేసిన చిత్రాన్ని క్రింద చూడవచ్చు:

The Prime Minister, Shri Narendra Modi being conferred with the UAE’s highest civilian award ‘Order of Zayed’ by the Crown Prince of Abu Dhabi, Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan, at Abu Dhabi, in UAE on August 24, 2019. (PIB)

కావున, చిత్రం నకిలీది,మరియు UAE పాలకున్నీ కాషాయ వస్త్రాలలో చూపించడానికి ఫోటోషాప్ చేయబడింది.

మరి కొన్ని Fact Checks

బీజేపీ గుర్తు(కమలం)తో కూడిన టీ-షర్ట్ ను రాహుల్ గాంధీ ధరించారని తప్పుడు చిత్రం షేర్ చేయబడుతోంది; వాస్తవ పరిశీలన

న్యూజిలాండ్ హోం మంత్రి సనాతన ధర్మాన్ని స్వీకరించారని వీడియో పేర్కొంది; వాస్తవ పరిశీలన

అయోధ్యలో ఖాళీ మినరల్ వాటర్ ప్లాస్టిక్ బాటిల్ను తిరిగి ఇస్తే ₹5 మనకు అందుతుందా? వాస్తవ పరిశీలన

1 Reply

వాదన/Claim: అయోధ్యలో ఖాళీ వాటర్ బాటిల్‌ను తిరిగి ఇస్తే మీకు ₹5 లభిస్తుందనేది వాదన

నిర్ధారణ/Conclusion:డిపాజిట్ రీఫండ్ స్కీమ్ యొక్క QR కోడ్ స్టిక్కర్‌ ఉన్న ఖాళీ బాటిల్‌ను మాత్రమే అయోధ్యలో తిరిగి ఇస్తే ₹5 తిరిగి లభిస్తుంది.
ఏదైనా ఖాళీ బాటిల్‌ను తిరిగి ఇస్తే ఇచ్చే చెల్లింపు పథకం కాదు

రేటింగ్: తప్పు దారి పట్టించే వార్తా — 

Fact Check వివరాలు

జనవరి 22, 2024న రామాలయాన్ని ప్రారంభించిన తర్వాత అయోధ్య ఇటీవల వార్తల్లోకి వచ్చిన నేపధ్యంలో, క్యూఆర్ కోడ్ స్టిక్కర్‌తో కూడిన ప్లాస్టిక్ మినరల్ వాటర్ బాటిల్ చిత్రం మరియు బాటిల్ తిరిగి ఇచ్చినచో ప్రజలు ₹5 వాపసు పొందవచ్చుననే’ వాదన సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అవుతోంది.

ఇది ఇక్కడ మరియు ఇక్కడ షేర్ చేయబడింది.

FACT CHECK

క్లెయిమ్/వాదనలో వాస్తవం పరిశీలించడానికి Digiteye India Team ఈ అభ్యర్థనను అందుకుంది. మొదట బాటిల్ పై ఉన్న స్టిక్కర్‌ యొక్క సమాచారం కోసం చూడగా, ఇది ‘ది కబాడీవాలా‘ పేరుతో లోగోను కలిగి ఉంది. దీని వెబ్‌సైట్ ఈ పథకానికి సంబంధించిన వివరాలను క్రింది విధంగా లభ్యపరిచారు.

ముఖ్యంగా, ఇది ఖాళీ బాటిల్‌ను అయోధ్య నగరంలో ఎక్కడా పడేయకుండా, తిరిగి ఇచ్చేలా ప్రజలను ప్రోత్సహించడానికి సంస్థ ప్రారంభించిన ‘డిపాజిట్ రీఫండ్ సిస్టమ్’ .
అయితే, నిబంధన ఏమిటంటే, బాటిల్‌ను కొనుగోలు చేసేటప్పుడు ₹5 ముందుగానే వసూలు చేయబడుతుంది మరియు ఖాళీ బాటిల్‌ను  ఇచ్చిన తర్వాత తిరిగి ₹5 ఇవ్వబడుతుంది.

ఉదాహరణకి మినరల్ వాటర్ బాటిల్ ధర ₹10 అయితే, మీరు ₹15 చెల్లిస్తారు మరియు ఖాళీ బాటిల్‌ను తిరిగి ఇచ్చిన తర్వాత, మీ డిపాజిట్ ₹5 తిరిగి ఇవ్వబడుతుంది. మేము QR కోడ్‌ని స్కాన్ చేసినప్పుడు, అయోధ్యలోని కలెక్షన్ పాయింట్‌ల జాబితా చూపబడింది. ‘ది కబాడీవాలా’ వెబ్ పేజీ కూడా ‘డిపాజిట్ రీఫండ్ స్కీమ్’ అని స్పష్టం చేసింది. కాబట్టి, ఇది ప్రతి ఖాళీ బాటిల్‌కు(కోడ్ స్టిక్కర్‌ లేని బాటిల్ కూడా) తిరిగి ఇచ్చినప్పుడు ₹5 పొందే ఏకపక్ష పథకం కాదు.

రానున్న భవిష్యత్తులో వేలాది మంది భక్తులు అయోధ్య నగరాన్ని సందర్శిస్తారని భావిస్తున్నందున పరిశుభ్రంగా ఉంచడానికి భోపాల్‌కు చెందిన స్టార్టప్ ‘ది కబాడీవాలా’, మరియు అయోధ్య నగర్ నిగమ్ మధ్య పరస్పర సహకారంతో ఈ పథకం జరిగిందని ఇతర వివరాలు ద్వారా తెలుస్తుంది.

ఇంకా, ‘ది కబాడీవాలా’ వెబ్‌సైట్ ఈ వీడియోలో ఈ పధకం గురించి స్పష్టంగా వివరిస్తుంది:

అందువలన, అయోధ్యలో క్లీన్‌నెస్ డ్రైవ్‌లో భాగంగా, ఈ వాటర్ బాటిళ్లను కొనుగోలు చేసే వ్యక్తులు డిపాజిట్‌గా ₹5 అదనంగా చెల్లించి, ఖాళీ బాటిల్‌ను ఇచ్చి డిపాజిట్ ని తిరిగి పొందవచ్చు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

అయోధ్యలో దొరికిన రాగి స్క్రోల్ (రాగి ఫలకం)బౌద్ధుల కాలానికి చెందినదని వీడియో పేర్కొంది; Fact Check

నేపాలీ హిందువులు బహుమతులతో అయోధ్యకు చేరుకున్నట్లుగా షేర్ చేయబడిన వీడియో; వాస్తవ పరిశీలన

 

కులం ఆధారిత జనాభా గణన ప్రసంగంలో రాహుల్ గాంధీ 50+15=73 అన్నారని పోస్ట్ వైరల్ అయ్యింది? వాస్తవ పరిశీలన

1 Reply

వాదన/Claim: కుల గణనపై తన ప్రసంగంలో కాంగ్రెస్ నాయకుడు రాహుల్ గాంధీ 50+15ని 73గా తప్పుగా లెక్కించారని వీడియో లో పేర్కొన్న వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. రాహుల్ గాంధీ ఒరిజినల్ ప్రసంగం నుండి ఆదివాసీలకు సంబంధించిన 8% ప్రస్తావనను తొలగించి వీడియోను మార్చివేయబడింది/సవరించబడింది.

రేటింగ్/Rating: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

Fact check వివరాలు

రాహుల్ గాంధీ కుల గణన మరియు రిజర్వేషన్ సమస్య గురించి మాట్లాడుతున్న వీడియో,ప్రాథమిక గణితం కూడా తెలియదన్నట్లు కాంగ్రెస్ నాయకుడిని ఎగతాళి చేసే ఉద్దేశ్యంతో అనేక శీర్షికలతో(క్యాప్షన్స్)వీడియో వైరల్ అవుతోంది.వీడియోలో,”రాహుల్ గాంధీ, “ఎన్ని?… చెప్పండి… 50.. 15.. ఎన్ని? 73…” అని అనటం చూడవచ్చు. ట్విట్టర్‌లో పోస్ట్‌కు ఇప్పటికే దాదాపు 2 లక్షల వీక్షణలు వచ్చాయి మరియు చాలా మంది దీనిని రీట్వీట్ కూడా చేశారు.

FACT CHECK

రాహుల్ గాంధీ చాలా కాలంగా కుల గణనకు సంబంధించిన సంఖ్య గురించి మాట్లాడటం తెలిసిందే,మరియు ఎప్పుడూ అలాంటి తప్పు చేయలేదు.ఈ వీడియోలో ఆయన ప్రసంగం అనుమానాదాస్పదంగా అనిపించి, digiteye India టీమ్ ఒరిజినల్(అసలు) వీడియో కోసం చూడగా,ఛత్తీస్‌గఢ్‌లో రాహుల్ గాంధీ ప్రసంగాన్ని గమనించాము.కొనసాగుతున్న భారత్ జోడో న్యాయ్ యాత్రలో భాగంగా ఆయన మాట్లాడుతున్న వీడియో,భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధికారిక X (గతంలో ట్విట్టర్) హ్యాండిల్‌లో అప్‌లోడ్ చేయబడింది.

Twitterలో షేర్ చేయబడిన క్రింది వీడియో, అసలైన(ఒరిజినల్)వీడియో మరియు మార్చబడిన వీడియో మధ్య వ్యత్యాసాన్ని స్పష్టంగా చూపిస్తుంది:

Fake Video Alert 📢


నిర్దిష్ట క్లిప్‌లో రాహుల్ గాంధీ, రిజర్వేషన్‌లపై జర్నలిస్టు అడిగిన ప్రశ్నను గుర్తు చేసుకుంటూ, కుల గణన వల్ల సమాజంలో మరింత విభజన జరగదని వివరించడం జరిగింది.మన సమాజంలోని ఇతర వెనుకబడిన కులాలు (ఓబీసీ), ఆదివాసీలు (ఎస్టీ), దళితుల (ఎస్సీ) శాతాన్ని ప్రస్తావిస్తూ, ఈ మూడు గ్రూపులు దేశ జనాభాలో వరుసగా 50%, 8% మరియు 15% ఉన్నాయని రాహుల్ గాంధీ అన్నారు.

తరువాత, అతను హిందీలో ఇలా అన్నారు, “50+15+8 అంటే 73. 73% మందికి ఏమీ రాకపోతే; మీడియాలో ప్రాతినిధ్యం లేదు, అతిపెద్ద 200 కార్పొరేట్‌లలో పని చేయటం లేదు, PMOలో లేరు, బ్యూరోక్రసీలో లేరు, ప్రైవేట్ ఆసుపత్రులలో లేరు,ఏ పాఠశాలలు లేదా విశ్వవిద్యాలయాలు వారి పరిధిలో లేవు,మరి భారత్‌ను ఎలా ఏకం చేయవచ్చు?”

అయితే, ట్విటర్‌లో వైరల్ అయిన వీడియో ఆదివాసీల సంఖ్య 8%కి సంబంధించిన మాటను తొలగించి మార్చి, 50+15=73 లాగా కనిపించేలా చేయబడింది.

అందువలన, ప్రాథమిక గణనను(కుల సంఖ్య కూడికను) తప్పుగా చూపుతూ రాహుల్ గాంధీని చెడుగా చూపించడానికి మార్చబడిన వీడియో పోస్ట్ చేయబడింది.

మరి కొన్ని Fact Checks:

బీజేపీ గుర్తు(కమలం)తో కూడిన టీ-షర్ట్ ను రాహుల్ గాంధీ ధరించారని తప్పుడు చిత్రం షేర్ చేయబడుతోంది; వాస్తవ పరిశీలన

కాంగ్రెస్ అధినేత రాహుల్ గాంధీ దివ్యాంగ వ్యక్తితో కరచాలనం చేస్తూ కనిపించే వీడియో, తప్పు దారి పట్టించే ప్రయత్నం. వాస్తవ పరిశీలన

 

దక్షిణ భారత పాఠశాలలో మధ్యాహ్న భోజన పథకం కింద అన్నం మరియు పసుపు నీటిని అందిస్తున్నారనేది వీడియో లోని వాదన; వాస్తవ పరిశీలన

2 Replies

వాదన/Claim: దక్షిణ భారత పాఠశాలలో మధ్యాహ్న భోజన పథకం కింద అన్నం మరియు పసుపు నీటిని అందిస్తున్నారనేది వీడియో లోని వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion:తప్పుడు వాదన.వైరల్ వీడియోలో ఆరోపిస్తున్నట్లు, వీడియో దక్షిణ భారతదేశంకు సంబంధించినది కాదని ఒడిశా ప్రభుత్వ పాఠశాలకు సంబంధించిదని నిర్ధారింపబడింది.

రేటింగ్: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

దక్షిణ భారతదేశంలో అమలవుతున్న మధ్యాహ్న భోజన పథకంలో అన్నం,పసుపు నీళ్లు మాత్రమే అందిస్తున్నారంటూ పేర్కొంటూ సోషల్ మీడియాలో ఓ చిన్న వీడియో వైరల్ అవుతోంది.  హిందీలో క్యాప్షన్ ఈ విధంగా ఉంది:” देखें कि दक्षिण भारत के सरकारी स्कूलों में मध्याह्न भोजन कैसे उपलब्ध कराया जा रहा है। केवल चावल और हल्दी वाला पानी।” [తెలుగు అనువాదం “దక్షిణ భారతదేశంలోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో మధ్యాహ్న భోజనం ఎలా అందిస్తున్నారో చూడండి. అన్నం మరియు పసుపు నీళ్లు మాత్రమే.”]

ఇది ఇక్కడ మరియు ఇక్కడ షేర్ చేయబడింది.

Fact Check

వీడియో యొక్క ముఖ్య ఫ్రేమ్‌లను తీసుకుని, Digiteye India బృందం గూగుల్ రివర్స్ ఇమేజ్ సెర్చ్‌ను ఉపయోగించి చూడగా, ఒరిజినల్ వీడియోను బిగుల్ టీవీ (ఒడిశా) యూట్యూబ్‌లో ఫిబ్రవరి 1, 2024న పోస్ట్ ను గమనించాము.వీడియో శీర్షిక ఇలా ఉంది”మిడ్-డే భోజనంలో ఇలాంటి పప్పులను ఎవరూ తమ మొత్తం జీవితంలో తిని ఉండరు ;మన పూర్వీకులకు కూడా తిని ఉండరు.ఈ ప్రభుత్వ హయాంలో అది ఎలా సాధ్యం అయింది?”

ఒరిజినల్(అసలు) వీడియోలో, ఆ వ్యక్తి తాను ఫిర్యాదు చేయడం లేదని, అయితే ఎలాంటి పప్పులు వడ్డిస్తున్నారో తెలుసుకోవాలని కార్మికులతో ఒడియాలో ఇలా మాట్లాడుతున్నట్లు కనిపిస్తుంది.  “ఇవి పప్పులు కావు, మీరు వడ్డిస్తుంది నీరు. మీరు తక్కువ మోతాదులో ఆహార పదార్థాలను అందుకున్నందున పరిమిత వనరులతో ఇక్కడ పని చేస్తున్నారని నాకు తెలుసు,అయినా కానీ నేను వెళ్లి దీని గురించి BDO (బ్లాక్ డెవలప్‌మెంట్ ఆఫీసర్)కి ఫిర్యాదు చేస్తాను.

అందువలన, వీడియో ఒడిశాలోని ప్రభుత్వ పాఠశాలకు సంబంధించినది, దక్షిణ భారత ప్రభుత్వ పాఠశాలకు చెందినది కాదు.

మరి కొన్ని fact Checks:

చాక్లెట్ తినడం వల్ల మొటిమలు వస్తాయని వైరల్ పోస్ట్‌లు పేర్కొంటున్నాయి; వాస్తవ పరిశీలన

‘గాఢమైన పసుపురంగు’ ఉన్న పసుపులో ‘లెడ్ క్రోమేట్’అనే పదార్థముందని వైరల్ సందేశం పేర్కొంది; వాస్తవ పరిశీలన

 

 

ప్రార్థనకు వెళ్లే ముస్లిం విద్యార్థులకు అనుగుణంగా కర్ణాటక SSLC పరీక్ష శుక్రవారం మధ్యాహ్నం నిర్ణయించబడిందా? వాస్తవ పరిశీలన

Leave a reply

వాదన/Claim:శుక్రవారం ప్రార్థనకు వెళ్లే ముస్లిం విద్యార్థులకు అనుగుణంగా మార్చి 1వ తేదీన కర్ణాటక SSLC ప్రిపరేటరీ పరీక్షల షెడ్యూల్ మధ్యాహ్నం నిర్ణయించబడిందనేది వాదన.

నిర్ధారణ/Conclusion: తప్పుడు వాదన. పీ.యూ.సీ (ప్రీ-యూనివర్శిటీ) పరీక్షలు మార్చి 1వ తేదీన ప్రారంభం కానున్నందున , SSLC (సెకండరీ స్కూల్ లీవింగ్ సర్టిఫికెట్) పరీక్ష మధ్యాహ్నం మరియు పీ.యూ.సీ పరీక్ష ఉదయం నిర్వహించబడుతుందని ఐఎన్‌సి కర్ణాటక పేర్కొంది.

రేటింగ్: తప్పుగా చూపించే ప్రయత్నం —

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

కర్ణాటక స్కూల్ ఎగ్జామినేషన్ అండ్ అసెస్‌మెంట్ బోర్డ్ (కెఎస్‌ఇఎబి) ఫిబ్రవరి 2న 10వ తరగతి ప్రిపరేటరీ పరీక్షల షెడ్యూల్‌ను విడుదల చేసిన వెంటనే, శుక్రవారం మధ్యాహ్నం పరీక్షను నిర్వహించడంపై సోషల్ మీడియాలో అభ్యంతరాలు వెల్లువెత్తాయి. దీనిని మైనారిటీల మెప్పు కోసం కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వ చర్యగా పేర్కొంది.

అందులో ఒక ట్వీట్ ఇలా ఉంది: “కర్ణాటక రాష్ట్ర 10వ తరగతి పరీక్షల టైమ్ టేబుల్ విడుదల చేయబడింది. అన్ని పరీక్షలు ఉదయం షెడ్యూల్ చేయబడగా, కానీ శుక్రవారం మాత్రం.ఎందుకు? ఓహ్.. నమాజ్‌ టైం ?” చక్రవర్తి సూలిబెలే ట్వీట్‌కి ఒక్కరోజులోనే 3 లక్షలకు పైగా వ్యూస్ వచ్చాయి.

ఒకే ట్వీట్ ఇక్కడ మరియు ఇక్కడ విభిన్న శీర్షికలతో(క్యాప్షన్స్తో)షేర్ చేయబడింది.

FACT CHECK

Digiteye India బృందం వాస్తవ పరిశీలన చేయడం కోసం షెడ్యూల్ కొరకు వెతకగా,ఈ విషయంపై ఐఎన్‌సి కర్ణాటక ప్రతిస్పందన ఈ విధంగా ఉంది:  “మార్చి 1వ తేదీన, అదే రోజు పీయూసీ (ప్రీ-యూనివర్శిటీ) పరీక్షలు ప్రారంభం కానున్నందున , SSLC (సెకండరీ స్కూల్ లీవింగ్ సర్టిఫికెట్) పరీక్ష మధ్యాహ్నం నిర్వహించబడుతుంది.తర్వాతి రోజుల్లో పీయూసీ పరీక్షలు లేకపోవడంతో ఉదయం నుంచే ఎస్‌ఎస్‌ఎల్‌సీ పరీక్షలు (SSLC exam) ప్రారంభం కానున్నాయి. పరీక్షా కేంద్రాల కొరత మరియు గందరగోళాన్ని నివారించడానికి, ఈ క్రింది విధానం అమలులో ఉంది…”


కర్ణాటక విద్యాశాఖ మంత్రి మధు బంగారప్ప ఈ వాదనలపై స్పందిస్తూ విద్యార్థులందరికీ ప్రయోజనం చేకూర్చడం కోసం పరీక్ష సమయాలు సర్దుబాటు చేయబడిందని పేర్కొన్నారు. 12వ తరగతి (పి.యు.సి) పరీక్ష మార్చి 1, 2024న ఉదయం షెడ్యూల్ చేయగా, 10వ(SSLC) పరీక్ష మధ్యాహ్నంకి షెడ్యూల్ చేయబడింది.

10వ పరీక్షల షెడ్యూల్‌ను మరింతగా పరిశీలిస్తే, మహా శివరాత్రి (హిందూ పండుగ) పండుగ మార్చి 8వ తేదీన రావడంతో ఆ రోజు ఏ పరీక్షా షెడ్యూల్ చేయబడలేదని స్పష్టమవుతుంది.

మైనారిటీ విద్యార్థుల నమాజ్ కోసం పరీక్ష షెడ్యూల్‌ను మధ్యాహ్నం ఉంచారనే ఆరోపణలను తోసిపుచ్చుతూ పి.యు.సి పరీక్ష టైమ్‌టేబుల్ మార్చి 15 శుక్రవారం మరియు మార్చి 22 శుక్రవారం ఉదయం (మొదటి అర్ధభాగంలో) షెడ్యూల్ చేయబడింది.

కాబట్టి, శుక్రవారం ప్రార్థనకు వెళ్లే ముస్లిం విద్యార్థులకు అనుగుణంగా మార్చి 1వ తేదీన SSLC పరీక్ష సమయాన్ని సర్దుబాటు చేశారనే వాదన అబద్ధం.

మరి కొన్ని Fact Checks:

బీజేపీ గుర్తు(కమలం)తో కూడిన టీ-షర్ట్ ను రాహుల్ గాంధీ ధరించారని తప్పుడు చిత్రం షేర్ చేయబడుతోంది; వాస్తవ పరిశీలన

లేదు, “డీ.ఎం.కే ఓట్ల కోసం హిందువులను అడుక్కోదు” అని స్టాలిన్ ఎప్పుడూ చెప్పలేదు; వాస్తవ పరిశీలన