Tag Archives: corona virus

ప్రస్తుతం పెరుగుతున్న కోవిడ్ -19 కేసుల కారణంగా AP, తెలంగాణలలో పాఠశాలలు మూసివేయబడ్డాయా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/Claim: పెరుగుతున్న కరోనా కేసుల నేపథ్యంలో రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాలు విద్యాసంస్థలకు సెలవులు ప్రకటించాయి.

నిర్ధారణ/Conclusion: ప్రస్తుత కోవిడ్-19 కేసులకు సంబంధించి తెలుగు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు విద్యాసంస్థలకు సెలవులు ప్రకటించలేదు. మార్చి 2020లోని పాత వీడియో ఇప్పుడు షేర్ చేయబడుతోంది.

రేటింగ్: తప్పు దారి పట్టించే వార్త–

Fact Check వివరాలు:

ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణల్లో JN.1 వేరియంట్‌కి సంబంధించిన కొత్త కరోనా కేసులు నమోదవుతున్న నేపథ్యంలో రెండు తెలుగు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు విద్యా సంస్థలకు సెలవులు ప్రకటించాయని సోషల్ మీడియాలో ఒక పోస్ట్ షేర్ అవుతోంది.

ఇదే విషయాన్ని తెలియజేసే ‘టీవీ9 వార్తా కథనం’ కూడా సందేశంలో జత చేసి ఉంది. వార్తా కథనంలో స్పష్టంగా కనబడుతుంది: “తెలంగాణ సెలవులు 28/12/23 నుండి 18/01/24 వరకు.” ఈ వీడియో వాస్తవాన్ని పరిశీలన చేయమని Digiteye India వాట్సాప్‌లో అభ్యర్థన అందుకుంది.

 

FACT CHECK

వాదన/క్లెయిమ్ లోని వాస్తవాన్ని పరిశీలించగా, ఇది అప్పటికే ఇన్స్టాగ్రామ్ లో షేర్ చేయబడిందని గమనించాము.షేర్ చేయబడుతున్న వీడియో తాజా వీడియోగా కనిపించేలా వీడియోపై కొన్ని తేదీలు సూపర్మోస్(superimposed) చేయబడ్డాయి. కానీ డిసెంబర్ 2023 నుండి రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల్లో JN.1 కరోనా వేరియంట్ కేసులు నమోదైన తర్వాత TV9 వార్తా ఛానల్ మాత్రం ఇటీవలి కాలంలో ఇలాంటి వార్తలను ప్రసారం చేయలేదు.

TV9 న్యూస్ ఆర్కైవ్‌లను మరింత పరిశీలించగా,ఇది భారతదేశంలో కరోనా వ్యాప్తి చెందడం మరియు మహమ్మారి కారణంగా దేశవ్యాప్తంగా లాక్‌డౌన్ విధించబడిన సమయంలో అనగా 2020 మార్చి 18న ప్రచురించబడిన వార్తా నివేదిక.

తెలుగు వార్తాకథనం ఇలా పేర్కొంది: ““ఏపీ కీలక నిర్ణయం.. విద్యాసంస్థలు బంద్”

JN.1 వేరియంట్ కరోనావైరస్ లేదా కోవిడ్-19 కారణంగా ఇటీవలి రోజుల్లో AP మరియు తెలంగాణలో పాఠశాలలు మూసివేయబడుతున్నాయా అని ఇతర వార్తా నివేదికలను పరిశీలించినప్పుడు, రెండు తెలుగు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు అలాంటి ప్రకటన ఏది కూడా చేయలేదని తెలుసుకున్నాము.ఈ వార్త ఏ టీవీ న్యూస్ ఛానెల్ లేదా TV9 తెలుగు లేదా స్థానిక వార్తాపత్రిక  కూడా నివేదింలేదు.

ప్రస్తుతం, దేశంలో కోవిడ్ -19 కేసుల పెరుగుదల చాలా తక్కువగా ఉంది మరియు అటువంటి కేసులపై అప్రమత్తంగా ఉండాలని,కేసుల సంఖ్య పెరిగితే ఆసుపత్రులను సిద్ధంగా ఉంచాలని కేంద్రం , రాష్ట్రాలకు మార్గదర్శకాలను జారీ చేసింది.దీని ప్రకారం, కోవిడ్ -19 కేసుల పెరుగుదల దృష్ట్యా ఆసుపత్రులను అప్రమత్తం చేస్తూ AP మరియు తెలంగాణ ప్రభుత్వాలు అనేక సూచనలను జారీ చేశాయి.

అందువలన, కోవిడ్ -19 కేసుల పెరుగుదల కారణంగా రెండు తెలుగు రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు విద్యా సంస్థలకు సెలవులు ప్రకటించాయన్న వాదన తప్పు, మరియు ఈ వాదన/దావాకు మద్దతుగా  2020 పాతలోని వీడియో షేర్ చేయబడుతోంది.

 

మరి కొన్ని Fact Checks:

కరోనా వైరసును ఎలా గుర్తించాలో AIIMS ఒక ప్రకటనను విడుదల చేసిందా? వాస్తవ పరిశీలన

ఫైజర్ కోవిడ్-19 టీకాలు మంకీపాక్స్ వ్యాప్తికి కారణమైందని వైరల్ వీడియో పేర్కొంది; వాస్తవ పరిశీలన

MMR టీకాలు ఆటిజంకు కారణమవుతాయని వైరల్ సోషల్ మీడియా పోస్ట్‌లు పేర్కొంటున్నాయి; Fact Check

 

కరోనా వైరసును ఎలా గుర్తించాలో AIIMS ఒక ప్రకటనను విడుదల చేసిందా? వాస్తవ పరిశీలన

వాదన/CLAIM:COVID-19ని గుర్తించడానికి కొత్త లక్షణాలున్న జాబితాని AIIMS ఒక సలహా/ప్రకటన ద్వారా జారీ చేసింనేది వాదన.

నిర్ధారణ/CONCLUSION: AIIMS తన అధికారిక వెబ్‌సైట్‌లో అలాంటి సమాచారం ఏదీ కూడా షేర్ చేయలేదు.సాధారణ జలుబు, ఫ్లూ మరియు వైరల్ జ్వరం యొక్క లక్షణాలు COVID-19 మాదిరిగానే ఉంటాయి.దేశంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో COVID-19 కేసుల సంఖ్య పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, ముందుగా ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణులను సంప్రదించడం అత్యంత అవసరం.

రేటింగ్: తప్పుదోవ పట్టించే వార్త.–

వాస్తవ పరిశీలన వివరాలు

కోవిడ్-19ని గుర్తించేందుకు ‘ఆల్ ఇండియా ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మెడికల్ సైన్సెస్ (AIIMS)’ ఒక ప్రకటన ద్వారా కోవిడ్ యొక్క కొత్త లక్షణాల జాబితాను విడుదల చేసిందని సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అవుతోంది. దేశంలో పెరుగుతున్న కోవిడ్-19 కేసుల నేపథ్యంలో సోషల్ మీడియా ఈ  సందేశం విస్తృతంగా షేర్ చేయబడుతోంది.ప్రకటన/సందేశం ప్రకారం, AIIMS యొక్క పాథాలజీ విభాగం ఇంట్లోనే కరోనా వైరసును ఎలా గుర్తించవచ్చో తెలిపారు.

వైరల్ మెసేజ్/సందేశం ఆరోపణ క్రింది విధంగా ఉంది:

1) పొడి దగ్గు + తుమ్ములు = వాయు కాలుష్యం
2) దగ్గు + శ్లేష్మం/చీమిడి + తుమ్ములు + ముక్కు కారడం = జలుబు/రొంప
3) దగ్గు + శ్లేష్మం/చీమిడి +తుమ్ములు + ముక్కు కారడం + ఒళ్లు/శరీర నొప్పులు + శరీర బలహీనత + తేలికపాటి జ్వరం = ఫ్లూ
4) పొడి దగ్గు + తుమ్ములు + ఒళ్లు/శరీర నొప్పులు + శరీర బలహీనత + తీవ్ర జ్వరం + శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది = కరోనా వైరస్

Digiteye India బృందం వారికి ఈ వైరల్ మెసేజ్ గురించి వాస్తవ పరిశీలన చేయమని వాట్సాప్‌లో అభ్యర్థనను వచ్చింది.

FACT CHECK

Digiteye India బృందం AIIMS వెబ్‌సైట్‌లో వైరల్ మెసేజ్ కి సంబంధించి ఏదైనా సలహా లేదా ప్రకటన జారీ చేసిందా లేదా అని పరిశిలన చేసింది.కోవిడ్-19ని ఈ విధంగా గుర్తించగలమని పేర్కొన్న నోటీసు లేదా మెమోరాండం ఏదీ మాకు కనపడలేదు.
ఈ విషయంపై గూగుల్లో కీవర్డ్ఉపయోగించి వెతకగా, డిసెంబర్ 27, 2023న హిందూస్తాన్ టైమ్స్ ప్రచురించిన ఒక వార్తా కథనానికి దారితీసింది.
“C6 వార్డులో 12 పడకలు తీవ్ర అనారోగ్యంతో ఉన్న COVID-19 రోగులను ఆసుపత్రిలో చేర్చడానికి కేటాయించబడతాయి” అని మాత్రమే పేర్కొన్న ఒక మెమోరాండంని AIIMS జారీ చేసింది.

మేము మరింత వెతకగా, AIIMS ద్వారా అప్‌లోడ్ చేయబడిన COVID-19 బుక్‌లెట్‌ మా దృష్టికి వచ్చింది. బుక్‌లెట్‌లో, వారు COVID-19 లక్షణాలని ఈ విధంగా పేర్కొన్నారు – “జ్వరం, గొంతు నొప్పి, దగ్గు మరియు శ్వాస ఆడకపోవడం. ఇవి జలుబు, ఇన్‌ఫ్లుఎంజా మొదలైన ఏదైనా వైరల్ ఇన్‌ఫెక్షన్ యొక్క లక్షణాలను పోలి ఉంటాయి.”

సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అవుతున్న ఈ ప్రకటనను ఎయిమ్స్(AIIMS ) విడుదల చేయలేదు.

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ప్రకారం, ఇవి COVID-19 యొక్క లక్షణాలు : జ్వరం, దగ్గు, అలసట, రుచి లేదా వాసన యొక్క లక్షణాన్ని కోల్పోవడం, గొంతు నొప్పి, తలనొప్పి, నొప్పులు , అతిసారం, చర్మంపై దద్దుర్లు , చేతి లేదా కాలివేళ్ళ రంగు మారడం, మరియు ఎరుపెక్కిన కళ్ళు.

Digiteye India బృందం వారు ఢిల్లీకి చెందిన డాక్టర్ షగున్ గోవిల్‌తో మాట్లాడగా, అతను “COVID-19 యొక్క లక్షణాలు, ఫ్లూ మరియు సాధారణ జలుబుతో పోలి ఉన్నప్పటికీ, దానిని నిర్లక్ష్యం చేయకూడదు. ఎవరైనా ఏదైనా ఆరోగ్య సమస్యతో బాధపడుతుంటే, వారు సరైన మార్గనిర్దేశం చేయగల వైద్యుడిని సంప్రదించాలి.

కాబట్టి, ఈ వాదన/దావా తప్పు.

మరి కొన్ని Fact Checks:

శానిటైజర్ వాడటం వలన చేతులు కాలి గాయలవుతాయ? Fact check

MMR టీకాలు ఆటిజంకు కారణమవుతాయని వైరల్ సోషల్ మీడియా పోస్ట్‌లు పేర్కొంటున్నాయి; Fact Check

పైనాపిల్‌తో కూడుకున్న వేడినీరు క్యాన్సర్‌ కణాలను నాశనం చేయగలదా? Fact Check